Libros ao servizo da patria

Naquel c¨ªrculo de xiz galaxiano —a expresi¨®n ¨¦ un arremedo de Xos¨¦ Manuel Beiras sobre o t¨ªtulo de Brecht— que xogou a carta da resistencia cultural contra a ditadura, hab¨ªa homes de todas as pelames. Ferm¨ªn Penzol foi un deles, o bibli¨®filo conspicuo e a base econ¨®mica sobre a que, en non poucas ocasi¨®ns, se apoiou Ram¨®n Pi?eiro. F¨®ra dos focos e da dedicaci¨®n ¨¢ escrita dos seus compa?eiros, cos anos foi conformando unha das m¨¢is importantes bibliotecas "de tema galego". E Penzol colocou, dende 1963, os seus libros "ao servizo da patria".

"Penzol fixo o que non fixo ning¨²n bibli¨®filo", explica o acad¨¦mico Xes¨²s Alonso Montero, "xunta libros dende os 15 anos e, chegado un momento, dec¨¢tase de que deben ser de acceso p¨²blico". Foi xa 1956 cando aquel galeguista e cazador de libros, nado en Sahag¨²n de Campos en 1901, decidu entregar o seu tesouro ¨¢ Editorial Galaxia. Sete anos despois quedou formalmente organizada a Fundaci¨®n Penzol, na actualidade con sede na praza da Princesa de Vigo. A escolla da cidade non foi aleatoria: A Coru?a contaba coa Academia e Santiago coa universidade e o vello Seminario de Estudos Galegos reconvertido en Padre Sarmiento; Lugo, Ourense e Pontevedra, con museos; en Vigo non hab¨ªa nada.