A idade adulta da fantas¨ªa

Os misterios xacemento de Ek'Balam, a cidade maia que hoxe ¨¦ un dos sitios arqueol¨®xicos m¨¢is importantes do Yucat¨¢n, non se explican completamente n'O mundo secreto de Basilius Hoffman. O ladr¨®n de so?os (Urco, 2010), en parte porque ao seu autor, Fernando M. Cimadevila (Compostela, 1977), non lle interesan a referencias xeogr¨¢ficas reais da viaxe de Peter, un adolescente abandonado por seus pais nun internado de luxo, ¨¢ Cidade dos Tellados, un universo aut¨®nomo, gardi¨¢n dunha sabidur¨ªa perdida polo home moderno, sen edificios a¨ªnda que ateigado de azoteas, bufardas, chemineas e gatos que as percorren. F¨®ra da novela, na p¨¢xina web deste libro que ser¨¢ o primeiro dunha saga de cinco (www.basiliushoffman.com), ¨¦ onde o autor d¨¢ algunha pista m¨¢is da antiga cidade maia, que d¨¢ nome a un xaguar, personaxe vital na trama, e funciona como reclamo para a manter o interese mentres no chega ¨¢s librar¨ªas o pr¨®ximo tomo d'O mundo secreto de Basilius Hoffman.

¡°En Galicia, d¨¢s unha patada e sae un autor de literatura fant¨¢stica¡±

Dende o pasado novembro, Fernando M. Cimadevila, tam¨¦n ¨¦ m¨²sico e empresario, conduce xunto a Tom¨¢s Gonz¨¢lez, responsable ademais da editorial Urco, os primeiros pasos de Contos Estra?os Editora, unha aposta polos contidos fant¨¢sticos e o pulp como formato, a xeito deses revistas populares nacidas nos anos 20 nos EEUU, contedores de novelas por entregas, de distintos autores, onde reinaba a aventura e o terror (tam¨¦n a pornograf¨ªa, o que lles acabou creando certo lastre). Tal ¨¦ o af¨¢n de inspiraci¨®n no vello modelo, que a editora colle prestado o nome de Weird Tales, a publicaci¨®n que consagrou a Lovecraft e Robert E.Howard, o pai de Conan O B¨¢rbaro. Nestes tres meses, sa¨ªu do prelo Amanceres estra?os, o n¨²mero cero da colecci¨®n pulp. F¨®rmano os relatos curtos de Xos¨¦ Duncan, Manuel ?ngel Gayoso, David Botana, Santiago Bergantinhos, Manuel Gonz¨¢lez Fern¨¢ndez de Tejada, Fernando P¨¦rez, Roberto A. Rodr¨ªguez e Manuel Casti?eiras, as¨ª como o que ser¨¢n os primeiros cap¨ªtulos de futuras novelas, como Primeiros, de Fabi¨¢n Plaza, e Dark, de Ernesto Di¨¦guez. Fiel ¨¢ mestura que define o pulp, a colecci¨®n reserva un espazo ¨¢ traducci¨®n de Deuses do norte, un relato de R.E. Howard. A li?a infantil, Contos Estra?os para nenos friquis, inaugurouna O Apalpador vs Pap¨¢ Noel, un relato do propio Cimadevila, ilustrado por Jos¨¦ ?ngel Ares, que enfronta o renacente mito das monta?as de Lugo co personaxe preferido polos cativos do mundo capitalista, convertido nunha figura perversa.

¡°? un x¨¦nero no que poden introducirse cargas ideol¨®xicas importantes¡±

Para chegar ao lector, a literatura do fant¨¢stico prefire canles que non explotan outros x¨¦neros ou, polo menos, ¨¦ m¨¢is descarada ¨¢ hora de experimentar con eles. Os novos autores te?en unha presenza constante nas redes sociais e as editoras mesmo se valen destes lugares virtuais de encontro para dar con ilustradores ou contistas. ¡°O que pretende Contos Estra?os ¨¦ crear unha comunidade de lectores. ? importante que os autores se impliquen, que falen entre eles¡±, defende Tom¨¢s Gonz¨¢lez Ahola, o outro pai da nova editorial. Sost¨¦n que o p¨²blico da literatura fant¨¢stica en galego goza de marxes amplas de crecemento ¡ª¡°moitos dos nosos lectores non son compradores habituais de libros en galego¡±, puntualiza¡ª e que ¨¦ preciso superar certos t¨®picos, agrandados polo ¨¦xito comercial e as adaptaci¨®ns cinematogr¨¢ficas, ¡°simples e maniqueas¡± de obras como a de Tolkien, do que se sabe que tivo na biblioteca o diccionario de galego de Valladares e de cuxa influencia poucos renegan. ¡°En Galicia, d¨¢s unha patada e sae un autor de literatura fant¨¢stica. At¨¦ hai pouco os escritores ti?an que publicar noutras linguas, porque non hab¨ªa unha editora disposta a apostar pola fantas¨ªa, e sempre ¨ªa dirixida cara o p¨²blico infantil¡±, reflexiona Cimadevila ao ser preguntado pola sa¨²de do x¨¦nero heroico en lingua galega, marcado polo nacemento de Urco en 2007. A editora mant¨¦n hoxe catro colecci¨®ns. Unha, Alcai¨¢n, est¨¢ centrada en autores galegos noveis, como Alba Payo Froiz (O que Darwin non previu), Jorge Emilio B¨®veda (A xanela escura) ou Santiago Bergantinhos (Carmi?a Burana). As outras tres ded¨ªcanse ¨¢ traducci¨®n, dende as obras g¨®ticas e de ciencia ficci¨®n ¨¢s de m¨¢is pura fantas¨ªa. Nestes anos, Urco leva publicado, entre outros, Contos das illas extraordinarias do Atl¨¢ntico, de T.W. Higginson; O bosque de al¨¦n do mundo, de William Morris ¡ªconsiderado ¨¢ s¨²a vez o predecesor de Tolkien e Carrol¡ª; Conan: A filla do xigante de xeo, de Robert E. Howard, ou a Princesa e o trasno, de George Macdonald.

Sobre o que ¨¦ a literatura fant¨¢stica, os autores rexeitan as etiquetas. ¡°O cerne da narrativa fant¨¢stica para min est¨¢ no contraste. Nun mundo no que todo fose imaxinario, desapegado da realidade, non ter¨ªa sentido falar de narrativa fant¨¢stica. Por¨¦n, ¨¢ hora de ver o tipo de lector que se achega, vemos que obras como Juego de Tronos ten tantos ou m¨¢is lectores adultos que cativos¡±, expl¨ªcase Xes¨²s Manuel Marcos (Seone do Courel, 1967), autor de d¨²as novelas da saga O brindo de ouro (Xerais), una historia sobre os poderes dun corno m¨¢xico que fai valente a quen o pos¨²a. E Gonz¨¢lez Ahola insiste no poder dos mundos imaxinarios para dicir algo do coti¨¢n. ¡°A literatura fant¨¢stica, na que tam¨¦n entra a ciencia ficci¨®n, ¨¦ un x¨¦nero potencialmente transformador da sociedade, no que poden introducirse cargas ideol¨®xicas importantes¡±.