Ant¨®n Alonso R¨ªos, deputado, mendigo e presidente

A peripecia do deputado Ant¨®n Alonso R¨ªos (Silleda, 1887-Bos Aires, 1980) fuxindo tres anos disfrazado de mendigo dos que o persegu¨ªan para matalo merece a sorte dunha pel¨ªcula. Co t¨ªtulo de mestre no seu peto ten que marchar traballar a Arxentina. As s¨²as preocupaci¨®ns ti?an moito que ver coa situaci¨®n dos labregos asoballados polo caciquismo e entre outras iniciativas ¨¦ fundador da Federaci¨®n de Sociedades Galegas Agrarias e Culturais que o env¨ªan, xunto a Ram¨®n Su¨¢rez Picallo, para representar os emigrantes na nova situaci¨®n democr¨¢tica nacida o 14 de abril de 1931. Director de escola en Tomi?o, participa intensamente na pol¨ªtica galega e preside as primeiras asembleas que debateron o anteproxecto de Estatuto de Autonom¨ªa. En febreiro de 1936 ¨¦ elixido deputado da Fronte Popular. Cando se produce o golpe militar Alonso R¨ªos sabe desde o primeiro momento que a s¨²a cabeza est¨¢ en xogo. Participa na organizaci¨®n da resistencia en Tui, a derradeira cidade galega en caer nas mans dos sublevados, o 25 de xullo de 1936, e onde a represi¨®n foi feroz. Alonso R¨ªos inicia unha memor¨¢bel fuxida durante tres anos, que o levan a adoptar a personalidade dun naturalista brasileiro nado en Lisboa, que andaba pedindo esmola logo da morte de seu pai. Toda esa peripecia, na que exerceu de criado, xornaleiro e mesmo chegou a disfrazarse de frade, escribiuna nas memorias O Se?or de Afranio ou como me rispei das gadoupas da morte, cuxo manuscrito p¨®dese ver na exposici¨®n Memorial da Liberdade, xunto coa fotograf¨ªa que clandestinamente se fixo en Ourense para confeccionar un pasaporte, co que finalmente logrou embarcar cara Am¨¦rica, onde chega o 29 de xu?o de 1939.

Alonso R¨ªos foi presidente do Consello de Galicia tras a morte de Castelao

Xa incorporado ¨¢ comunidade de emigrantes e exiliados, Alonso R¨ªos formou parte do Consello de Galicia, organismo de fideicomisariado da vontade pol¨ªtica expresada nas urnas en 1936, xunto con outros deputados galegos exiliados.

Presidido por Castelao, at¨¦ a s¨²a morte e 1950, Ant¨®n Alonso R¨ªos sucedeuno na presidencia do organismo at¨¦ a s¨²a morte e, como no caso vasco ou catal¨¢n, ben poder¨ªa ter sido en 1978, o primeiro presidente da Autonom¨ªa galega.