Darwish: poes¨ªa e resistencia

Nunca tiven unha resposta axeitada para o que plantexaba o poeta alem¨¢n Friedrich H?lderlin: "Para que ser poeta en tempos de penuria?". Temo que na formulaci¨®n da pregunta o poeta determinaba unha afirmaci¨®n coa que non concordo porque as ¨¦pocas historicamente m¨¢is duras te?en dado magn¨ªficos poetas.

Posiblemente a mellor noticia da truculenta Idade Media en Galicia son os trobadores do pa¨ªs, igual que na decadencia do final do s¨¦culo XIX, unha das mellores cousas que nos ocorreron como colectividade foi a brillantez de Curros Enr¨ªquez, Eduardo Pondal e Rosal¨ªa de Castro.

Con todo, poucas penurias colectivas te?en encontrado tan singular expresi¨®n e popularidade como Palestina e o seu poeta nacional, Mahmud Darwish, recentemente falecido (finou o pasado 8 de agosto na cidade estadounidense de Houston durante unha operaci¨®n a coraz¨®n aberto). C¨®ntase que Darwish ench¨ªa estadios de f¨²tbol cos seus recitais, os seus funerais case superaron en desgarro e participaci¨®n aos de Yasir Arafat e, como puiden comprobar estes d¨ªas en Palestina, ¨¦ o nexo principal que mellor une aos artistas novos actuais, desde os m¨²sicos tradicionais aos efectivos e audaces grupos de hip hop en ¨¢rabe.

Darwish ¨¦ o poeta do amor, da vida coti¨¢ e da resistencia, dous exmplos extra¨ªdos do seu poema Estado de sitio e improvisadanente traducidos ao galego: "Nada de ecos hom¨¦ricos aqu¨ª / os mitos chaman ¨¢ porta cando os necesitamos (...) / temos tempo para pasar o tempo / xogamos ¨¢s damas, lemos noticias nosas / en xornais do onte ferido / e lemos no hor¨®scopo: este ano/ dous mil dous a c¨¢mara vai sorrir/ aos nacidos baixo o signo de Sitio". Res¨²ltame moi galega esta melancol¨ªa ir¨®nica que vencella a rapeiros e a militantes no territorio dunha das maiores arbitrariedades e inxustizas do mundo actual.

Tam¨¦n chaman a mi?a atenci¨®n na personalidade de Mahmud Darwish, xunto a s¨²a popularidade, o feito de ser un dos poucos poetas profesionais na literatura internacional actual, a pesar de vir dun pa¨ªs tan machacado como Palestina, e a s¨²a posici¨®n activa sobre o problema da lingua est¨¢ndar como mellor v¨ªnculo da comunidade ¨¢rabe. Non vos soa esa liorta?