Manuel Su¨¢rez, a fe no cascallo

Hai tres cruces na Galicia perante as cales un se axeonllar¨ªa de moi boa gana, a¨ªnda sendo anticristi¨¢n na xinea dun Rimbaud ou un Bu?uel. A primeira, a dun cruceiro de pedra irto no Concello de Vimianzo, esquecido de todo, vestido de acensal¨ª ¨® cabo dun carreiro inzado de silvas. A segunda, a do Cristo obreiro de Lu¨ªs Seoane. A terceira beice o lar de Manuel Su¨¢rez, o carpinteiro que a tallou fendendo unha capa de magma. Unha obra ue se cadra gabar¨ªa o irredutible Antoni T¨¤pies. Unha cruz na que br¨²a todo o cerne da Biblia: dende a lama de Ad¨¢n ata o sangue do Nazareno.

Manuel Su¨¢rez (A Coru?a, 1972) reco?¨¦cese crente. Cre no Creador, con mai¨²sculo, e asevera que o "creador", entre aspas, "o artista ou o que for, est¨¢ en conexi¨®n directa con Deus; ¨¦ a s¨²a canle, unha sorte de gorxa divina, de tel¨¦fono, de reflectinte; un instrumento encargado de aportar o que o Creador, sen aspas, quere p¨®r no mundo". Secas¨ª, coma aut¨¦ntico crente, Su¨¢rez ¨¦ un home ben sinxelo e humilde. Entregado ¨¢s s¨²as d¨²as outras devoci¨®ns: Mar¨ªa, a s¨²a compa?eira, e mailos seus fillos.

"S¨ªntome un 'heavy' con alma de lambido e un lambido con alma de 'heavy"

A s¨²a obra ten afinidades coas de Victor Hugo e Henri Michaux

Manuel e Mar¨ªa: os dous, en opini¨®n deste cronista, forman xa parte da historia da arte galega, pois el lle consagrou a ela -e ¨®s froitos do seu ventre- unha suite de variaci¨®ns en branco titulada A serie de Mar¨ªa. Quince pezas abstractas, informalistas, de t¨¦cnica mixta nas que Su¨¢rez atinxiu unha incrible variedade de tonalidades, escalas, tesituras, melod¨ªas e harmon¨ªas brancas. Todo un canto ¨®s seus amores: ¨® carnal e ¨® espiritual. Non en van esas obras irm¨¢s, pero a feito distintas, naceron a partir do gofrado dun veo de noiva. Veo que, simbolicamente, Su¨¢rez rachou para tecelo de novo con infinidade de texturas... brancas. Coa propia multiplicidade desa cor tan simb¨®lica.

Ap¨®s ese milagre que, con outro titulado Horizontes, sup¨®n un fito innegable na s¨²a andaina polo Al¨¦n, Su¨¢rez est¨¢ a artellar outras d¨²as series paralelas, igual de atrevidas, igual de impactantes, e que tam¨¦n entra?an un avance claro. Borr¨®n e conta nova. Rectificaci¨®ns e Arquitectura son os seus nomes, e poderemos ollalas este outono na galer¨ªa coru?esa MoretArt. O tema da primeira, expl¨ªca el, "¨¦, xaora, a do borrancho, a do risco, en ¨¢mbolos dous sensos do termo: rectificar unhas manchas previas con outras", deixando discorrer ¨¢ intuici¨®n. Por iso se enxerga nesa serie unha certa afinidade coa obra pict¨®rica de dous poetas, Victor Hugo e Henri Michaux. Un lirismo a secas, ¨®seo, medular este de Su¨¢rez, quen gusta fondamente da poes¨ªa e, asemade, asevera procurar o cascallo da pintura: "Cando traballo, te?o moi en conta os valores que me inculcaron os meus mestres; ensinanzas que me marcaron a lume e eu sigo a gardarrego, coma o respecto ¨¢ profesi¨®n, a fe cega no debuxo, o aprender primeiro a facer para logo desfacer, a adoraci¨®n polo celme da pintura, fuxindo da moda, do comercial e do doado, a¨ªnda que non sempre o consiga."

Na etapa de Horizontes a arquitectura aparec¨ªa xa fundida coa paisaxe, igual que a figuraci¨®n coa abstracci¨®n, nunha li?a intermedia, ¨® Nicolas de St?el. Pero agora, en Arquitectura, a relaci¨®n entre esta e a pintura ¨¦ o eixo da serie. Nela, por primeira vez, Su¨¢rez est¨¢ a empregar "pranchas de aluminio coma soporte e parte integrante da peza, ¨¢ procura dunha frialdade est¨¦tica que, malia min, acaba sendo moi c¨¢lida". Consecuencia, segundo el, dunha intensa contradici¨®n -ou s¨ªntese, qu¨¦n sabe- persoal. "Cada vez acho m¨¢is paralelismo entre a mi?a vida coti¨¢ e a creadora, pois as d¨²as me mallan do mesmo xeito", afirma. "Por exemplo: sempre me sent¨ªn coma un heavy con alma de lambido, e un lambido con alma de heavy. Pois co meu labor acontece o mesmo: a mi?a alma tende cara ¨¢ materia, ¨® barroco, ¨¢ terra, ¨®s pigmentos e ¨®s materiais c¨¢lidos, mais a mi?a mente teima en acadar unha obra m¨¢is fr¨ªa, m¨¢is pl¨¢stica, m¨¢is sint¨¦tica e minimalista."

Esa mesma esgazadura define o seu proceso. Su¨¢rez devece por unha "abstracci¨®n intelectual, perfecta", que abrolle do acougo e o equilibrio. Pero reco?ece que cada d¨ªa ¨¦ "m¨¢is ca¨®tico e impulsivo, menos met¨®dico". O cal, secas¨ª, valora coma un progreso. "Antes ¨ªa cadro a cadro, paseni?o. Cada peza hab¨ªa de ter un final. Agora non. Agora me gu¨ªo m¨¢is pola obra, salto dunha serie a outra, deixo repousar m¨¢is os cadros, desboto o que non me convence sen m¨¢goa ningunha. Talvez porque, ¨® peor, estou a medrar..."