"Eszenatokian 'diva' bilakatzen naiz; kanpoan, ez"

Mundu osoan horren ezaguna den euskaldun askorik ez da izango. Gazte zela, Tolosa utzi zuen, bakar-bakarrik atzerrirako bideari ekin ziolarik. Berak dioen bezala, urte guzti horiek gaur egun duen "azal gogorra" eraikitzen lagundu izan zioten, opera munduan arrakasta lortzeko ezinbestekoa den tresna. Abeslarien artean "zangotrabatze gutxi" dagoela ziurtatzen duen bitartean, erregina baten modura tratatua izatea ez duela gustuko aitortzen du.

Ainhoa Arteta (Tolosa, 1964) bilatzen hasi, eta Kanariar irletan topatu dugu. Oraingoan ere, lanean. Bertoko Opera denboraldia estreinatu du berak, La traviata lanarekin. Urteak joan ahala, geroz eta ardura gehiago duenaren erakusle.Galdera. 90. urtean Palm Beach-en (Estatu Batuak) debuta egin zenuenetik hona, zertan aldatu da Ainhoa Arteta?

Erantzuna. Egia esan asko aldatu naiz hamar urte hauetan. Orduan neskatxa bat nintzen, eta beraz uste dut pertsona moduan eta baita abeslari moduan heldutasuna lortu dudala. Gauza biak lotuta doaz eszenatokian egoterakoan. Hasiera batean ilusioa da nagusi, baina apurka-apurka heldutasuna, erantzukizuna eta egiten zaudenaren kontzientzia heltzen da.

G. Lehen urratsak ematen ari zinela, mundu honen inguruan irudi ideializatu bat izango zenuen. Zer nolako jauzia dago zure uste eta errealitatearen artean?

E. Jauzi benetan handia. Hasten zarenean fantasia asko dituzu. Sarritan eszenatokian nengoela egiten nuen amets, ikusleen txaloak jasotzen... Distiraz betetako momentua zen. Eta egia esan behar badizut, ametsa errealitatea baino politagoa da. Hainbestetan amestu duzun egoera horretara iristeko momentu benetan gogorrak jasan behar izan dituzu, eta gogortasun horrek gozotasuna kentzen dio garaipenari.

G. Hasiera hartan, zure aitak izan zuen garrantzia nabarmendu izan duzu beti.

E. Bai. Nire aitak eta familiak orokorrean garrantzia izugarria izan dute nire karreran, nitaz aparte, haiek ere asko sakrifikatu baitira. Nire aita, gainera, oso diziplinatua izan da beti, eta horrek askotan balio izan dit egoera ezberdinei aurre egiteko.

G. Baina, aitaz gain, hasieran izan ziren beste pertsona garrantzitsu batzuk, ezta?

E. Bai. Pl¨¢cido Domingo eta bere emaztea den Martak aholkulari apartak izan ziren niretzako. Beraien laguntza morala izan da, eta benetan eskertzekoa. Baina, beste hainbat pertsona izan da nire alboan. Esaterako, Mirela Freni izen handiko abeslaria da, baina hasieratik animatu izan nauena.

G. Abeslarien arteko erlazioa ona da? Edo ohikoak dira zuen arteko zangotrabatzeak?

E. Opera negozio mundu bat da, eta, beraz, zangotrabatzeak izan dira askotan. Hala ere, zangotrabatze horiek ordezkarien artean izaten dira, eta ez abeslarien artean. Nik nire lankideei errespetu handia diet; azken finean, denok goaz norabide berean eta, ondorioz, denok ditugu arazo berdinak. Abeslariak ez gara businessman-ak. Horiek min egiteko eskrupulu gutxiago dute.

G. Daramazun bizimoduan, zer egiten zaizu gogorrena?

E. Arlo honek duen negozio kutsuarekin borrokatu beharra da gogorrena. Honetaz gain, abiada handiz mugitzen gara eszenatoki batetik bestera. Lehen bi astetan egiten zen bidaia orain ordu gutxitan burutzen dugu, eta eztarriak hori nabaritzen du.

G. Zure senarra ere opera abeslari izateak laguntzen al du?

E. Bai, eta asko gainera. Batera gaudenean gure lanbideaz ez hitz egiten ahalegintzen gara, nahiz eta sarritan zaila izaten den. Hau izan daiteke lan bera konpartitzearen alde txarra, baina beste alde batetik, hobeto ulertzen ditugu batek edo besteak izan ditzakeen arazoak.

G. Operan gorengo mailara iritsi eta gero, zerk bultzatzen zaitu lanean jarraitzera?

E. Ez dakit [barrez]. Askotan, kontzertu baten amaieran guztiz hustuta amaitzen dut eta, orduan, neure buruari galde egiten diot: "Beno, zertan ari naiz?". Baina, azken finean, gustuko dudan lan batean ari naizelako jarraitzen dut.

G. Elite mailako abeslariak zaretela garbi dago. Baina, honen ondorioz, badirudi debekatuta duzuela huts egitea.

E. Hori publikoaren zati batek pentsa dezake. Nik, egia esan, barkatzen ditut abeslarien hutsak. Azken finean, badakit ezin dugula den-dena ongi egin. Nik ez ditut eskuak burura eramaten norbaitek momentu zehatz batean desafinatzen badu, baina, bai, abeslari horrek arte falta badu edota ez badaki gauzak behar bezala transmititzen.

G. Askotan esan da opera kontzertu bat musikala baino gehiago ekintza soziala dela. Berean gaude?

E. Nire ustez hori erdizka ematen da. Lehenengo funtziora joaten direnen artean denetarik dagoela egia da. Batzuk, musikaz baino jantziaz arduratzen dira gehiago. Baina, bigarren edo hirugarren funtzioetara hurbiltzen direnak emanaldia dute helburu.

G. Zer da zuretzat publikoa?

E. Ogibide honetan egon daitekeen poztasunik handiena. Azken finean, beraiek bultzatzen gaituzte aurrera egiten. Beraien txaloak, hor eserita daudenen txalo beroak, dira oparirik onenak.

G. Askoren ustez divo batzuk zarete. Honek on ala kalte egiten dizue?

E. Berarekin bizitzen jakin behar dugun mito bat da hori. Hala ere, ez diot garrantzia gehiegirik ematen. Pertsona sinplea naiz neure bizitza pertsonalean, nire lagunen lagun. Eszenatoki gainean, aldiz, uste dut nahiko diva naizela. Agian, nitaz guztiz ezberdina den paper batean sartu behar naizelako. Nigana hurbiltzen ez denak eta ideia arraroren bat duenak, ba beno... Ezin naiz joan mundu guztia oker dagoela sinestarazi nahian.

G. Hala ere, leku guztietan primeran hartuak izaten zarete. Beraz, sarritan, zaila izango zaizue hankak lurrean izatea, ezta?

E. Ez zait gustatzen jendeak zerbitu behar nauela sentitzeak. Nik ahotsaren dohaina dut, baina beste batek lumaren dohaina izan dezake eta beste batek okela ongi moztearena. Gertatzen dena zera da: nire ogibidea eszenatoki gainean eta jendeari begira burutzen dela, eta horrek pedestal antzeko batean kokatzen zaitu. Hala ere, nik ez dut hau gogoko. Dohain guztiak berdinak dira.

G. Euskadiko abeslari gazteek, zuri gertatu zitzaizun bezala, atzerrira joateko ezinbesteko beharra dute hobetu ahal izateko?

E. Hori ezinbestekoa da. Teknika zauden lekuan ikasi dezakezu maisu on bat izan ezkero. Hala ere, prest zaudenean, komenigarria da etxetik irtetea bizitzaren gogortasuna ezagutzeko. Ni 18 urte nituela Italiara joan nintzen, eta gero Estatu Batuetara. Adin horretan, ongi pasatzea da buruan duzun gauza bakarra, baina pisu batean bakar-bakarrik nengoen eta ez nuen hizkuntza ezagutzen. Honek egun dudan azal gogorra eraikitzen lagundu dit.

G. Urte hauetan sari ugari jaso dituzu. Baina, ba al dago zuretzat berezia den baten bat?

E. Bai, eta benetan diot. Donostiako Urrezko Danborra jaso izanak aluzinatuta utzi ninduen. Ez dakit nolatan eman zidaten. Bestetik, haurrei laguntzeagatik jasotakoak ere bereziak dira niretzako.

G. Bukatzeko, Ainhoa, esaguzu urte honetarako buruan dituzun proiektu nagusienak.

E. Momentuz, Traviata-rekin jarraituko dut, eta, gero, Metropolitanera itzuliko naiz. Honekin batera, errezital ugaritan hartuko dut parte.