Bailando entre igrexas

As r¨²as do casco vello de Santiago volver¨¢n encherse a vindeiro fin de semana cuns persoeiros que se dedican a contar historias cos seus corpos ante os ollos de milleiros de persoas que pasean pola cidade. Durante tres d¨ªas, prestixiosas compa?¨ªas de distintas partes de Espa?a e de pa¨ªses tan diversos coma Austria, Francia, Portugal ou Xap¨®n achegar¨¢n ¨® p¨²blico as ¨²ltimas tendencias da danza contempor¨¢nea, unha disciplina a¨ªnda moi minoritaria en Galicia, malia que nos ¨²ltimos tempos est¨¢ a rexistrar un novo pulo coa creaci¨®n do Centro Coreogr¨¢fico Galego e co ¨¦xito que est¨¢n a alcanzar, dentro e f¨®ra da comunidade, compa?¨ªas coma Pisando Ovos ou ExperimentaDanza.

O festival En P¨¦ de Pedra ¨¦ un b¨® exemplo de cal pode ser o cami?o para popularizar a danza. Na ¨²ltima edici¨®n perto de 16.000 personas asistiron aos diferentes espect¨¢culos que se celebraron nos espazos p¨²blicos de Santiago. O feito de que actuaci¨®ns sexan gratuitas ¨¦ un dos atractivos do certame.

"O ¨¦xito do festival coincide cun momento ilusionante para a danza en Galicia"

"A falta de financiamento ¨¦ un obst¨¢culo importante para seguir medrando"

"O noso obxectivo cando puxemos en marcha o festival hai doce anos era o de sacar a danza ¨¢ r¨²a. Tratabamos de facela m¨¢is accesibel para a xente, e a mellor forma de conseguilo era bailar na r¨²a para que o p¨²blico compr¨®base cos seus propios ollos que a danza contempor¨¢nea non ¨¦ un espect¨¢culo elitista", explica Ana Vall¨¦s, a directora de programaci¨®n do festival e responsable durante anos da compa?¨ªa Matarile Teatro e da sala Gal¨¢n de Santiago, que foi o punto de inicio de En P¨¦ de Pedra.

Ata o ano pasado, cando pechou as s¨²as portas, a Gal¨¢n era o ¨²nico espazo da capital galega que programaba con regularidade espect¨¢culos de danza contempor¨¢nea, pero tivo que desistir pola falta de apoios econ¨®micos. "Non pod¨ªamos manter o espazo aberto na precariedade na que est¨¢bamos", sinala Vall¨¦s. Durante o festival a sala reabrir¨¢ temporalmente as s¨²as portas para acoller un taller de danza que dirixir¨¢ a core¨®grafa austr¨ªaca, de orixe xapon¨¦s, Akemi Takeya, e a representaci¨®n da compa?¨ªa portuguesa Ana Martins. Como ¨¦ habitual nesta cita a maior¨ªa das actuaci¨®ns celebranse ao ar libre, pero algunhas montaxes - o xa citado de Ana Martins e o que traer¨¢ a Santiago a compa?¨ªa madrile?a Daniel Abreu- requiren realizarse en teatros. O de Abreu escenificarase no Sal¨®n Teatro.

Vall¨¦s recorda que os primeiros anos foron dif¨ªciles, con pezas nas que apenas se reun¨ªan unhas ducias de espectadores, mentres que na actualidade as r¨²as e prazas de Santiago en ocasi¨®ns fican pequenas para os centos de persoas que acoden a ver cada un dos espect¨¢culos. En P¨¦ de Pedra converteuse nun espect¨¢culo ao que ve?en directores doutros certames que se celebran en distintos puntos de Europa para elixir ¨¢s compa?¨ªas que van programar. Durante a edici¨®n deste ano o festival incluir¨¢ montaxes que se presentan por primeira vez en Espa?a, coma o da compa?¨ªa austriaca Tanzverein Erdberg.

O ¨¦xito que est¨¢ a alcanzar En P¨¦ de Pedra nas s¨²as ¨²ltimas edici¨®ns coincide cun momento "amable e ilusionante" para a danza en Galicia. Segundo Vall¨¦s, agora ¨¦ posible para un bailar¨ªn que comeza desenvolver a s¨²a carreira sen sair f¨®ra, fronte ¨® que acontec¨ªa hai poucos anos. Nesta li?a destaca que o Centro Coreogr¨¢fico Galego est¨¢ a apoiar a realizaci¨®n de coproducci¨®ns con compa?¨ªas privadas e organiza cursos de formaci¨®n aproveitando os espacios que programan danza con regularidade, como ocorre no caso da propia sala Gal¨¢n que sigue a funcionar como centro de formaci¨®n malia que xa non fai programaci¨®n cara ao p¨²blico.

A intenci¨®n dos organizadores do festival de danza m¨¢is importante que se celebra en Galicia ¨¦ seguir medrando nos vindeiros anos, sempre que as limitaci¨®ns de finanzamento o permitan. Neste ano o presuposto inicial, que chegaba ata os 150.000 euros, tivo que recortase ata os 90.000, unha cifra lixeiramente inferior ¨¢ rexistrada o ano pasado. Malia este escaso presuposto, En P¨¦ de Pedra ¨¦ un dos festivais de danza ao aire libre m¨¢is importantes dos que se celebran en Espa?a, e tan s¨® outros dous de similares caracter¨ªsticas levan m¨¢is tempo funcionando: o Dies de Dansa, que se celebra no mes de xullo en Barcelona, e o Mes de Danza que ten lugar cada novembro en Sevilla.

"A falta de financiamento ¨¦ un atranco importante para seguir medrando", explica Vall¨¦s, quen considera "insuficiente" o apoio que as distintas instituci¨®ns p¨²blicas prestan ao festival. "Gostar¨ªanos que o festival encargase producci¨®ns propias para presentar en Santiago pero coas limitaci¨®ns presupostarias actuais resulta imposible", sinala a directora de En P¨¦ de Pedra, quen tam¨¦n suli?a a necesidade de que as actuaci¨®ns sigan sendo gratuitas no futuro para non levantar barreiras entre o p¨²blico e os bailar¨ªns. "O obxectivo do festival ¨¦ o de converter a danza nunha festa e que a relaci¨®n entre os que bailan e os que ollan sexa o m¨¢is directa posible", insiste Vall¨¦s.

Durante os tres d¨ªas que dura o festival, actuar¨¢n un total de nove compa?¨ªas e cinco bailar¨ªns en solitario que forman parte do ciclo Puro e duro, dedicado aos artistas mozos que presentan coreograf¨ªas dentro do certame. Este ano non haber¨¢ compa?ias galegas no programa a¨ªnda que catro dos cinco bailar¨ªns que participan en Puro e duro son galegos. Tr¨¢tase de Ux¨ªa P. Vaello, Estela Lloves, Diego Anido e Anuska Alonso. A canaria Laura Marrero completar¨¢ o programa desta secci¨®n do festival.

En canto as compa?¨ªas que integran o programa principal haber¨¢ d¨²as austr¨ªacas (Tanzverein Erdberg e Akemi Takeya), unha francesa (DACM), unha xaponesa (Hisako Horikawa), unha portuguesa (Ana Martins) e catro espa?olas (Raravis, El Bailadero-M¨®nica Valenciano, Caperucita Poco Animal e Daniel Abreu).

Nesta edici¨®n do festival abrir¨¢nse novos espacios coma a Igrexa da Universidade, que ser¨¢ escenario da actuaci¨®n da compa?¨ªa francesa DACM.