Nova xeira do 'feito en Galicia'

Hai poucos anos a ¨²nica mostra do dese?o que se fac¨ªa en Galicia que un pod¨ªa atopar polo mundo era unha vaixela ou algunha figuri?a feita por Sargadelos. O fen¨®meno da globalizaci¨®n cambiou moito as cousas e especialmente o crecemento exponencial de Zara fixo que o nome de Galicia comezase a asociarse ao dese?o en moitas partes do mundo. Quiz¨¢is este ¨¦xito fixo que empresas de distintos sectores atopasen a posibilidade de expandir a s¨²a imaxe e dar a co?ecer a s¨²a produci¨®n a trav¨¦s dun dese?o m¨¢is atractivo.

Nos ¨²ltimos tempos un feixe de compa?¨ªas que fabrican cousas tan diversas coma mobles, dispositivos electr¨®nicos ou vestidos viron a oportunidade de ga?ar terreo ¨¢ competencia e de ter m¨¢is presenza nos mercados internacionais a trav¨¦s dun mellor dese?o nos seus produtos. Algunhas delas recorren a estranxeiros pero tam¨¦n os creadores que saen das escolasde Pontevedra e Ferrol atopan oportunidades de traballo que antes non exist¨ªan. Ademais, nos ¨²ltimos anos est¨¢n a xurdir alg¨²ns estudos de dese?o creados polos novos titulados que cada vez atopan ma¨ªs oportunidades para poder traballar para empresas e instituci¨®ns galegas.

"Unha marca ¨¦ un espello e constru¨ªmos a imaxe da empresa a trav¨¦s do dese?o"

"Temos unha escola en Pontevedra que est¨¢ ao nivel das que hai nas cidades europeas"

"Hai quen decide ser dese?ador porque lles soa ben o t¨ªtulo"

Hai m¨¢is axudas para proxectos relacionados co dese?o

Un dos sectores no que o dese?o xoga un papel esencial ¨¦ o do moble. Galicia segue sendo a comunidade que produce m¨¢is madeira de Espa?a pero p¨¦rdese moito di?eiro pola escaseza de empresas adicadas ao moble de calidade co dese?o coma bandeira. Unha delas ¨¦ Mart¨ªnez Otero, unha compa?¨ªa familiar que naceu na Estrada nos anos 40 e que agora est¨¢ presente en diversas partes do mundo e conta cunha l¨ªnea de mobiliario (MO) que fai especial fincap¨¦ no dese?o. Entre os clientes cos que conta a empresa estradense incl¨²ese Zara que lle encarga a decoraci¨®n das s¨²as tendas en diversos pa¨ªses do mundo. A pegada de Mart¨ªnez Otero tam¨¦n pode verse en distintas cadeas hoteleiras internacionais.

Nuria Carballo, responsable do departamento de Arte de Mart¨ªnez Otero, explica que a empresa traballa tanto con dese?adores estranxeiros coma nacionais, entre os que se atopa o galego Jos¨¦ Valladares. A f¨®rmula consiste en realizar encargos a estes creadores pero cunhas directrices moi craras para que o seu traballo non se alonxe das l¨ª?as polas que quere ser reco?ecida a empresa. "Unha marca ¨¦ un espello e tratamos de construir unha imaxe da empresa a trav¨¦s do dese?o dos mobles. ?s veces lim¨ªtanse a contratar a un dese?ador famoso pode ser una trampa porque pode chegar a vampirizar a imaxe dunha marca", sinala Carballo. Na s¨²a opini¨®n, o principal traballo no mundo do dese?o en Galicia estanno a facer as empresas pequenas cun "grande esforzo".

A aposta desta empresa pola dese?o ten a s¨²a prolongaci¨®n na Fundaci¨®n Mar¨ªa Mart¨ªnez Otero, creada hai catro anos e que realiza un importante labor no campo da formaci¨®n dos novos dese?adores galegos. Grazas as actividades da fundaci¨®n pasaron por Galicia grandes figuras do dese?o internacional que dirixiron obradoiros e ofreceron conferencias. Adem¨¢is, cada ano a fundaci¨®n concede a beca Suso Dur¨¢n que permite a un estudante galego realizar un curso acad¨¦mico completo na reco?ecida e prestixiosa Escola de Dese?o de Mil¨¢n.

A¨ªnda que se trata dun sector moi distinto, a empresa compostel¨¢ de compo?entes electr¨®nicos Blue Sens aplica unha estratexia similar ¨¢ de Mart¨ªnez Otero no que se refire aos dese?os dos aparatos que fabrica. Segundo explica Miguel Churruca, director de Marketing da firma, os dese?os exteriores dos mp3, navegadores e doutros dispositivos faise dacordo ¨¢s instrucci¨®ns que se facilitan dende Santiago ao equipo de dese?o co que Blu Sens conta en China, onde se fabrican todos os seus produtos.

A empresa que naceu pola iniciativa de catro amigos rexistra un gran crecemento ano a ano e o atractivo dese?o dos aparellos que fabrica ¨¦ un dos factores que explica que cun tama?o moi pequeno poida competir con xigantes do sector. "Un dos principais obxectivos que temos agora na empresa e seguir traballando para potenciar o dese?o dos nosos produtos", sinala Churruca.

A aposta polo risco e a orixinalidade ¨¦ o que caracteriza ao traballo da dese?adora rianxeira Charo Froj¨¢n, que xunto a Alfredo Olmedo dirixe a empresa D-due, que distrib¨²e colecci¨®ns de moda en diversas tendas de toda Espa?a e en lugares coma Roma ou Hong Kong. Para Froj¨¢n unha das claves do pulo do dese?o en Galicia nos ¨²ltimos tempos expl¨ªcase pola imposibilidade de competir con outros pa¨ªses en custes, o que obriga a facelo a trav¨¦s da creatividade e a calidade dos produtos. "No que se refire ¨¢ moda agora contamos cunha escola en Pontevedra que est¨¢ ao nivel das que existen nas grandes cidades europeas. Para m¨ªn ¨¦ moi gratificante poder dar clase al¨ª porque a moda est¨¢ sempre na r¨²a e os que traballamos neste mundo nunca podemos esquecernos dela", explica Froj¨¢n.

O desexo de traballar f¨®ra dos circuitos das grandes empresas publicitarias foi o que levou a Xos¨¦ Teiga a crear xunto a outro socio o estudio creativo Unlimited na Coru?a, que est¨¢ especializado na estratexia de marca e na construci¨®n da identidade corporativa. Entre os seus ¨²ltimos traballos se atopa a creaci¨®n da imaxe do pavill¨®n galego na Exposici¨®n Universal que se celebrar¨¢ este ano en Zaragoza.

"Nos ¨²ltimos tres anos as cousas cambiaron en Galicia e dende as nosas instituci¨®ns hai agora unha aposta pola modernidade e a innovaci¨®n que repercutiu nas empresas xa que agora receben axudas para innovar e iso repercute tam¨¦n na s¨²a imaxe", apunta Teiga, que obtivo diversos premios e menci¨®ns (Laus, Select, Made in Spain, Letra, Anuaria) polo seu traballo.

Teiga considera que en Galicia existen agora os centros educativos axeitados para que os aspirantes a dese?adores poidan formarse. "Hai xente que ten vocaci¨®n para ser dese?ador pero tam¨¦n os hai que deciden estudar porque lles soa ben o t¨ªtulo. ?s veces se critica o sistema educativo existente en Galicia inxustamente porque a creatividade hai que tela de por si, a¨ªnda que logo se pode ensinar como plasmar esa creatividade. Cada un debe acabar procurando o seu cami?o", sinala.

A Escola de Dese?o Industrial de Ferrol est¨¢ a producir titulados coma Manel del R¨ªo, un dos integrantes do estudio compostelano cenlitrosmetrocadrado, no que se traballa tanto en dese?o gr¨¢fico, coma de espazos e de diversos produtos. A versatilidade e orixinalidade son as d¨²as caracter¨ªsticas que destacan entre os creadores dun estudio ao que lle gosta realizar traballo nos que se misturen distintas disciplinas. Del R¨ªo destaca que non hai demasiados problemas para contar con axudas p¨²blicas para facer un traballo no campo do dese?o gr¨¢fico pero xorden dificultades cando se trata de desenvolver un produto. "Hace falta m¨¢is flexibilidade e saber se a empresa que ten o proxecto vai obter axudas para fabricar un produto innovador", apunta Del R¨ªo.

Polo que se ve, Galicia conta con centros educativos suficentes para que os que o desexen podan obter co?ecementos para iniciar a s¨²a traxectoria no dese?o. Nas empresas o panorama tam¨¦n est¨¢ a mudar e as m¨¢is pequenas est¨¢n descubrindo a importancia de dar un valor engadido aos seus produtos a trav¨¦s do dese?o. Por parte do sector p¨²blico cada vez hai m¨¢is axudas para proxectos relacionados co dese?o.

O panorama semella alentador pero non hai que descoidarse porque alg¨²ns pa¨ªses europeos levan anos de avantaxe e non est¨¢n dispostos a ceder f¨¢cilmente. De t¨®dolos xeitos, apostas coma o de Zara amosan que dende un curruncho de Europa tam¨¦n ¨¦ posible conquistar mercados e xerar riqueza cunha aposta polo dese?o. Algo se est¨¢ a cocer porque segue habendo emprendedores dispostos a loitar contra vento e marea para demostrar que unha boa idea ben presentada a¨ªnda pode servir para conquistar o mundo.