O roubo das 'Cantigas'

A historia do Reino da Galiza, Galicia e da xente galega na historia ¨¦ a historia dunha grande desaparici¨®n. Unha silenciosa e case impercept¨ªbel hecatombe hist¨®rica.

A¨ªnda que o Reino sobreviviu xur¨ªdicamente at¨¦ 1835 hoxe non fica nada diso na nosa memoria colectiva. O propio goberno auton¨®mico debera chamarse ou Consello da Galiza, establecendo unha continuidade co Goberno auton¨®mo republicano no exilio, ou ben Consello do Reino, xa que a democracia espa?ola dentro da que vai inserido o noso autogoberno renaceu logo do franquismo como monarqu¨ªa constitucional. Na orde xur¨ªdica e simb¨®lica que se crea baixo a constituci¨®n vixente deberamos ter recuperada a denominaci¨®n de reino, dentro do Reino de Espa?a. Do mesmo modo que Asturias recuperou a denominaci¨®n de Principado.

Mais para o com¨²n da xente, tam¨¦n para profesores e mesmo para historiadores abondos, non fica pr¨¢cticamente nada desa memoria hist¨®rica que nos d¨¢ unha perspectiva completamente distinta sobre o devir do noso pa¨ªs; distinta da idea establecida hoxe de que Galiza son catro provincias cunha cultura antropol¨®xica e unha fala t¨ªpica propia. Galiza non son catro provincias, foi un reino e pode ser o que queira, e as nosas palabras non son "unha fala", sen¨®n unha lingua que falan hoxe mill¨®ns de persoas no mundo f¨®ra do l¨ªmite xurisdicional galego e que na Idade Media foi unha das primeiras literaturas europeas.

Lembro, hai uns anos, a recensi¨®n das Cantigas de Santa Mar¨ªa na revista de libros do Times, o recensionador non sab¨ªa explicarse que o rei Afonso escribise e mandase escribilas en galego e atribu¨ªao a que o rei "veraneaba" entre n¨®s. Era un rei veraneante, como hai tantos. E recordei isto en lendo a recensi¨®n neste xornal dunha exposici¨®n en Murcia sobre o rei Afonso que reune os catro c¨®dices das Cantigas e cel¨¦braas xustamente como o repertorio musical europeo medieval m¨¢is importante. Mais en toda a noticia non aparece precisado en ning¨²n momento a lingua na que est¨¢n escritas as Cantigas. O rei ¨¦ citado como Alfonso, rey de Le¨®n e Castela, as cantigas como "obras mestras do arte medieval hispano e europeo", reflectindo "unha das etapas m¨¢is brillantes da arte e a cultura hispanos..." Quen lea a recensi¨®n en que lingua ha pensar que est¨¢n escritas? Pois non aparece que Afonso foi coroado tam¨¦n como Afonso IX, rei da Galiza, o galego era a lingua da s¨²a familia e a obra est¨¢ escrita en galego e pertence por tanto ¨¢ literatura en lingua galega ou galego-portuguesa. Moi probabelmente a rese?a f¨ªxose a partir do cat¨¢logo da exposici¨®n, de maneira que seguramente a orixe deste ocultamento estea en quen comisariou a exposici¨®n. Mais non ¨¦ isto, non ¨¦ de agora, ¨¦ sempre. Sempre o ocultamento da existencia do Reino, a negaci¨®n da Galiza, da s¨²a historia e da s¨²a cultura e literatura. As Cantigas son de quen as lea ou escoite, son l¨ªrica medieval europea, hisp¨¢nica..., mais antes de nada literatura galega. Mais se non nos respetamos como non nos ha negar algu¨¦n en Murcia ou en calquera parte.

susodetoro.blogaliza.org