O 'caso Pillado'

O valor da arte e dos produtos art¨ªsticos ¨¦ dobre. En primeiro lugar existe un valor absoluto, non suxeito a comparaci¨®n: a arte galega, por exemplo, ¨¦ importante para n¨®s porque ¨¦ a que elaboran os nosos artistas. Que noutros ¨¢mbitos, ou rankings, non sexa aprezada na medida en que n¨®s xulgamos que debe selo, non a convirte para n¨®s en in¨²til ou menos valiosa, igual que un fillo que non destaque ten o mesmo valor para o seu pai e s¨²a nai que outro que si o fai.

En segundo lugar, a arte ten m¨¢is ou menos m¨¦rito en funci¨®n da s¨²a orixinalidade. Este valor ¨¦, agora si, suscept¨ªbel de ser exposto a comparaci¨®n. As¨ª, calquera que defenda a narrativa de Otero Pedrayo, como debemos facelo tanto polo seu valor intr¨ªnseco como polo arriba exposto, sabe que o de Trasalba non era Kafka. A relaci¨®n entre os dous aspectos valorativos ¨¦ conflitiva e hai quen pensa que o primeiro ¨¦ pol¨ªtico e o segundo obxectivo. Por¨¦n, a posici¨®n contraria tampouco ser¨ªa indefend¨ªbel. Por que sen¨®n as literaturas non occidentais ou das linguas minoritarias te?en vedado o reco?ecemento obxectivo?

A defensa da cultura galega debe pivotar sobre estes dous eixes: o orgullo do noso e o orgullo da excelencia. Do mesmo xeito, a ansia por destru¨ªr a nosa cultura debe atacala neses mesmos flancos, o que a asocia ¨¢ identidade do pobo que a crea e o que a asocia ¨¢ orixinalidade obxectiva. A actual Xunta faino coma ningu¨¦n.

Un dos flancos da pol¨ªtica cultural do PP ded¨ªcase a disociar a produci¨®n art¨ªstica galega da Tradici¨®n que aseguran defender. No canto de "galegos" agora resulta que somos "de Galicia", pr¨ªmase a difusi¨®n das artes desligadas da nosa creaci¨®n cultural maior, a lingua, ou v¨®lvese po?er en marcha o ventilador de que tan literatura galega foi a de Cela como a de Manuel Antonio. As obras do Gai¨¢s, sen agardar ¨¢ pola de loureiro, inaug¨²ranse cunha afirmaci¨®n deste discurso disolutorio.

A arma para desactivar a orixinalidade ten forma de premios e subvenci¨®ns, de confusi¨®n do terreo dos creadores co terreo da oficialidade, dunha funcionarizaci¨®n do labor dos artistas acadada por medio da dependencia econ¨®mica ou, moito m¨¢is, polo silenciamento das voces d¨ªscolas e f¨®ra de ton. As¨ª se entende a destituci¨®n de Francisco Pillado como coordenador do premio de narrativa Repsol, e sobre todo as reacci¨®ns que provocou nas nosas instituci¨®ns culturais: ou sexa, a case absoluta ausencia de reacci¨®ns a un ataque que busca eliminar resistencias ¨¢ nosa funcionarizaci¨®n. A melod¨ªa que entre esas instituci¨®ns arrasa ¨¦ a de po?erse de perfil e asubiar mentres se olla para os biosbardos.