A revoluci¨®n tam¨¦n se fai bailando
Machina, Quempallou ou Ruxe-Ruxe volven expresar en disco o malestar social. ¡°Non cambiamos, ¨¦ o mundo o que empeora¡±, di Bocixa, de Z?nzar
Adoitan dedicarlles breves par¨¢grafos e letras min¨²sculas en cartaces de teloneiros. Asinan contratos miserentos. Pero nin se resignan nin se flaxelan, ¡°porque o pa¨ªs non se fai chorando¡±. Seguen a bourear baixo tellados de uralita, enlamando os zapatos nos torreiros das festas e creando parroquia at¨¦ no ¨²ltimo palco, nunha incansable romar¨ªa de aldeas, porta a porta, veci?o a veci?o. ? o marketingm¨¢is eficaz. Botarlle horas ao volante e chegar al¨ª onde remata o asfaltado dos cami?os. Sen buscar o aplauso, con humildade. O m¨¦rito, din, ¨¦ ser xente desta eira e deste tempo. A xeraci¨®n m¨¢is combatente da creaci¨®n sonora da terra volve aos escenarios disposta a rozar a maleza da indiferenza e facer agromar a rebeli¨®n das mentes. Chega a primavera da m¨²sica galega.
Desde que M?rdor se convertera en Z?nzar e as Encrobas no epicentro do rock galego, en Cerceda sempre florece primeiro. En maio, a incombustible banda de Xos¨¦ Bocixa ¡ªvoz¡ª volve aos escenarios, coa mesma insubmisi¨®n de cando bruaban contra o servizo militar obrigatorio en casetes de 500 pesetas a unidade. ¡°Case 25 anos despois, o esp¨ªrito do grupo mantense inm¨®bil. ? o mundo en xeral o que non deixa de empeorar. Por iso volvemos ¨¢s nosas orixes, con sons ecl¨¦cticos e canci¨®ns tralleiras, que falan do conflito social entre ricos e pobres, entre explotadores e explotados, canci¨®ns que falan dunha vida subordinada ¨¢ rutina do traballo¡±.
Avisan, que coma anuncian na car¨¢tula, Vaise armar. Polo pronto, o pr¨®ximo 14 de abril, axudar¨¢n a montar balbordo aos seus disc¨ªpulos m¨¢is avanzados, os Machina. O cuarteto prepara a presentaci¨®n oficial de Ensaio sobre o silencio, plasmaci¨®n da ¡°madurez persoal e musical¡± da banda referencial do metal galego. Arredor de 13 cortes ¡°directos e r¨¢pidos¡±, os cercedenses reflexionan sobre historias enganadas, patrias impostas e cami?os marcados. ¡°Estamos cansos de que apandemos sempre os mesmos. Queremos dilapidar os silencios da medocracia, dunha crise que nos condena ¨¢ miseria¡±.
A palabra segue a ser unha arma cargada de futuro. Por iso, hainos que se meten a editores. Os Quempallou xa te?en o prelo a punto para distribu¨ªr o seu cuarto ¨¢lbum, Vellas Novas, no que volven bater con retranca nas pandeiretas, enchendo o fol de festa, empe?ados en recuperar voces que falan e contan cousas que lles petan de preto. ¡°Desgrazadamente, despois de d¨¦cadas de normalizaci¨®n ling¨¹¨ªstica estamos nunha situaci¨®n pre-democr¨¢tica, sen prensa en galego¡±. De a¨ª que o leitmotiv do disco, inclu¨ªdo o dese?o gr¨¢fico, sexa o xornalismo. Tirando de repertorio popular pero con maior protagonismo das composici¨®ns propias. Cant¨¢ndolle aos galegos que emigraron ¨¢ Habana para ga?arse un peso ou aos que parolan fronte a unha cunca de vi?o. ¡°Non pretendemos reescribir a m¨²sica tradicional, sen¨®n falar da realidade que nos rodea Tam¨¦n na foliada¡±, canta Guillerme, ¡°hai que coidar esta terra¡±.
Desde o cortello dos xa veteranos Ruxe-Ruxe, Vituco Neira subscribe o fondo, pero matiza a forma. ¡°Para criticar as cruezas da realidade non sempre hai que po?erse no papel de francotirador. N¨®s non queremos facer simples textos de protesta. Creamos aquilo que nos sae do coraz¨®n, aquilo que realmente sentimos¡±. E o que lles pide o corpo ¨¦ ouvear M¨¢is canci¨®ns sobre toxos, cardos e silveiras, e falar do que lles doe pero tam¨¦n do que lles enche a alma de folgos. De ¡°amores macarras¡± e negocios co demo. Dese rock pa¨ªs que o 31 de marzo subir¨¢n ao escenario da Sala Capitol.
Menos directos, menos vendas
Aos concellos p¨¦chanlles a billa e aos grupos os circu¨ªtos nos que tocar. Menos festivais, menos directos, menos vendas. Malia existir m¨¢is formaci¨®ns e estilos ca nunca, a pesar da normalizaci¨®n do galego e, incluso, a¨ªnda estando m¨¢is ou menos resoltas certas eivas hist¨®ricas, como a falla dunha industria discogr¨¢fica, grazas ¨¢ Rede e ¨¢ aparici¨®n de selos de autoedici¨®n, a crise afasta a utop¨ªa de vivir do que d¨¢ a m¨²sica. Intensifica a eterna contradici¨®n entre unha oferta talentosa e unha econom¨ªa de subsistencia. Pero o escenario tampouco ¨¦ tan novidoso. ¡°As dificultades son sempre as mesmas¡±, reco?ece Bocixa: ¡°Autoodio, desco?ecemento, falta de apoio gobernamental...¡±.
Para Guillerme Costa, voz dos Quempallou, ¡°o desexable ser¨ªa que a cultura puidera sobrevivir sen subvenci¨®ns igual que a lingua sen plans de normalizaci¨®n¡±, unha situaci¨®n para a que considera imprescindible o cambio de actitude de medios de comunicaci¨®n e partidos espa?olistas como o PP respecto das diferentes culturas do Estado. Bocixa engade a problema xurdida da ¡°pretendida confusi¨®n¡± creada arredor da ¡°suposta¡± dependencia institucional da m¨²sica. ¡°Onde van parar os investimentos en cultura das diferentes entidades auton¨®micas? ? que os macro-concertos do Monte do Gozo non son cultura subvencionada? O que acontece ¨¦ que a Xunta gasta o orzamento en artistas que ve?en de f¨®ra¡±. Aos Ruxe xa lles cansa dar sempre os mesmos titulares, pero Vituco reco?ece que, tristemente, son certas cantilenas as que non cambian. ¡°Cham¨¢ronnos para tocar en Euskadi, en Italia, mesmo nas Azores, pero nunca do concello no que estamos empadroados, no que pagamos os nosos impostos. ? m¨¢is interesante traer a grupos de pop madrile?os, que soan nos 40 Principales, porque son
Tu suscripci¨®n se est¨¢ usando en otro dispositivo
?Quieres a?adir otro usuario a tu suscripci¨®n?
Si contin¨²as leyendo en este dispositivo, no se podr¨¢ leer en el otro.
FlechaTu suscripci¨®n se est¨¢ usando en otro dispositivo y solo puedes acceder a EL PA?S desde un dispositivo a la vez.
Si quieres compartir tu cuenta, cambia tu suscripci¨®n a la modalidad Premium, as¨ª podr¨¢s a?adir otro usuario. Cada uno acceder¨¢ con su propia cuenta de email, lo que os permitir¨¢ personalizar vuestra experiencia en EL PA?S.
En el caso de no saber qui¨¦n est¨¢ usando tu cuenta, te recomendamos cambiar tu contrase?a aqu¨ª.
Si decides continuar compartiendo tu cuenta, este mensaje se mostrar¨¢ en tu dispositivo y en el de la otra persona que est¨¢ usando tu cuenta de forma indefinida, afectando a tu experiencia de lectura. Puedes consultar aqu¨ª los t¨¦rminos y condiciones de la suscripci¨®n digital.