Jurislinguista akademikoa

Euskaltzainburu berriarentzat izen akademiko bat hautatzekotan jurislinguista izango litzateke Kanadako unibertsitate batean, alegia, gaur egun, duen ofizialtasunaren heinean, zuzenbide, administrazio eta arlo juridikoaren arauetan euskarak behar duen normalizazio/normatibizazioaz lan akademikorik oparoena eman eta ematen diharduelako.

Historian zehar foru zuzenbide eta erakundeetan euskara nola erabili den inork ikertu baldin badu Urrutia jauna izan da, honek hizkuntzalaritzari ematen dion balio erantsia aitortuz. Deustuko Unibertsitateko Euskara Juridiko Mintegiaren sortzaile eta Zuzenbide Fakultateko euskara koordinatzaile izateaz ongi baliatu da horretarako. Ondarroan 13 urtez notario izatea ere -Markina eta Lekeition ere ordezkapenak eginaz, alegia, Lea-Artibai Euskal Herriko eskualderik euskaldunenean- hiztunen euskara ikertzeko aprobetxatu du, geroztik, Bilboko notaritzan jarraitu du etengabe eskribau lanak euskararen normalizazioaren faborean.

Gauza bera Jaurlaritzako IVAP-HAEE erakundean, UZEI, Labayru eta bestetan. Testu juridikoen itzulpenean ere aritu da, koordinatu ditu Deustuko Unibertsitateak argitaraturiko euskarazko zuzenbide eskuliburuak (zuzenbide zibila, merkataritza zuzenbidea, zuzenbidearen historia, lan-zuzenbidea....) eta lege-testuen bertsio elebidunak, gaztelaniaz eta euskaraz.

2003an, Espainiako Konstituzioaren euskarazko bertsio eguneratua ere koordinatu zuen, Euskaltzaindiak Deustuko Zuzenbide Fakultateko hainbat irakaslerekin batera egindakoa. Bide beretik, 2004an, argitara eman da hainbat urtetan zehar eginiko lana, hots, Kode Zibilaren euskarazko bertsioa, historian lehenengo aldiz. Deustuko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultateak, Euskal Gaien Institutuak eta Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundeak burutu dute lan hori, eta Andres Urrutia lan-talde horren buru izan da.

Oro har, Zuzenbidearen alorreko euskara teknikoa lantzeko egin eta egiten duen lana azpimarratzekoa da, besteak beste, bere bi liburu hauen bitartez: Euskara legebidean eta, Gotzon Loberarekin batera, Euskara, zuzenbidearen hizkera. Bide beretik, antzinako testu juridikoak ikuspegi juridiko-linguistikotik berreskuratzeko eta aztertzeko ahalegin berezia egin du, oraintsu argitaratu duen Bizkaiko Batzar Nagusiak eta euskara: 1833-1877. Euskarazko testuen bilduma eta azterketa. Bertara batu dira XIX. mendeko hainbat testu juridiko-administratibo euskaraz, hiztegi eta bestelako xehetasunekin.

Literaturaren alorrean ere badu zeresanik, bai sorkuntzan, bai eta itzulpengintzan ere. Horrela, Idatz & Mintz aldizkarian argitara eman ditu hainbat idazlan.

Sorkuntzaren ikuspegitik, bi narrazio-liburu argitaratu ditu: Orrialdeak eta, berrikitan, Berbondo. Itzulpengintzari dagokionez, berriz, galizieratik Mutiko baten oroitzapenak eta M¨¦ndez Ferr¨ªnen Tagen Atarako itzulera liburu klasikoak aipatzekoak dira.

Beraz, Andres Urrutia ez da bakarrik Euskaltzaindian lan handia egin duen zuzenbide aditua.