De Clunia ao Seminario de Jazz
A escola de Pontevedra formou xa 120 m¨²sicos e alonga a tradici¨®n iniciada nos 80
O jazz galego nace oficialmente en 1982, co deb¨² de Nani Garc¨ªa (piano), Baldo Mart¨ªnez (contrabaixo), Roberto Somoza (saxos) e Fernando Llorca (bater¨ªa) como Clunia Jazz. Hoxe hai case unha ducia de certames especializados, entre secci¨®ns e festivais propios, e unha Asociaci¨®n Galega de M¨²sica de Jazz. De entre as vellas academias de Vigo (Baio Ensamble) e Santiago (Estudio, e despois Drops), sobreviven as compostel¨¢s, con engadidos en Pontevedra (A Tempo) e A Coru?a (Escola Municipal de M¨²sica).
Esquecidos por agora os intentos de Alberto Conde de casar as harmon¨ªas do jazz coa m¨²sica tradicional galega -quizais fracasados pola diferenza de fermentaci¨®n entrambas m¨²sicas- cunha maior aposta institucional -o jazz como m¨²sica culta- e unha academizaci¨®n m¨¢is sinxela, Galicia produce m¨¢is jazz ca nunca. SOS Tr¨ªo (Virxilio da Silva, Max G¨®mez e Xos¨¦ Ferro), Sunrr¨¢, Xacobe Mart¨ªnez, Marcelino Gal¨¢n (con Virxilio da Silva, un dos poucos guitarristas de jazz galegos), Abe R¨¢bade, Paco Charl¨ªn... Convivindo con Roberto Somoza (Regra de 3, 2002) ou coa Atlantic Band de Fernando Llorca. A finais de febreiro sair¨¢ Jazz in Galicia vol. 1, no cuarteto compartido de Abe R¨¢bade, Paco Charl¨ªn, John O'Gallagher e Jeff Williams, un experimento con temas propios dos tres primeiros. Polas mesmas datas, Free Code (despois de Xingra, o ¨²nico selo especializado) sacar¨¢ tam¨¦n May?s idea, dos Ten Jazz Men, m¨²sicos do Seminario Permanente de Jazz (SPJ) de Pontevedra. Entre eles, Pablo Casta?o (saxo alto), Xabier Pereiro (trompeta), To?o Otero (saxo bar¨ªtono) e Iago Fern¨¢ndez, un bater¨ªa de vinte anos.
"Lai¨¢monos polo himno en flamenco e subvencionamos todo o que remate en fusi¨®n"
Como aposta de innovaci¨®n desde a did¨¢ctica do ensino, a do SPJ ¨¦ a m¨¢is recente. E vale para vehicular un dos problemas do progreso, que ancheou a base musical de moitos instrumentistas galegos a un tempo (como s¨ªntese, a pol¨¦mica escolla das bases de acceso ¨¢ docencia na especialidade de jazz, rec¨¦n aberta este ano no conservatorio coru?¨¦s). O SPJ nace en Cangas hai sete anos, da man de Lu¨ªs Carballo, e o proxecto acabouse ampliando para trasladalo a Pontevedra en 2001. Os seus directores art¨ªsticos, Paco Charlin (compositor e baixista, premio Charles Mingus en Berklee no 2000) e Abe R¨¢bade, editan un disco por promoci¨®n e levan ¨¢ escola -a matr¨ªcula anual custa 700 euros-, en formato master class, a m¨²sicos como Jaleel Shaw, Victor de Diego, Raynald Colom, Ram¨®n Cardo, Jeff Williams, Ze Eduardo, Javier Vercher, Donald Edwards, Joao Moreira ou Brannen Temple. Os m¨¢is de 120 alumnos que pasaron xa polo SPJ tocan coma se estivesen nunha banda, unha novidade de seu.
M¨¢is consenso
"Sen m¨²sicos como Suso Atanes [maxisterio ¨¢ parte, Atanes gravou en Barcelona o seu c¨¦lebre disco Siguiendo los pasos, co 2x2 Quartet, a mediados dos 80] ou Miguel Guerra en Pontevedra, non ter¨ªamos feito nada", di Charl¨ªn, quen considera que nos ¨²ltimos anos "estamos espertando dese mal so?o que vivimos ao incorporarnos ¨¢ escea estatal". Desde a s¨²a posici¨®n de coordinador, Carballo opina que a¨ªnda hai pasos cambiados. "Para facer jazz galego non hai que facer mui?eiras. Se facemos o himno galego aflamencado lai¨¢monos, e logo subvenci¨®nase calquera cousa que acabe en fusi¨®n. Hai que apostar por xente de aqu¨ª e conseguir que esa xente estea ¨¢ altura da de f¨®ra. Os alumnos que sa¨ªron do SPJ triunfan na Escola Superior de Jazz de Euscadi, na de Catalu?a e en Porto".
A ausencia dunha formaci¨®n regrada -a escola de jazz catal¨¢ comezou a expender t¨ªtulos en 2006- e a desorde na programaci¨®n dos festivais -Lugo e Ourense competindo a un tempo con Guimaraes- simboliza, segundo Carballo, "unha das maiores penas deste pa¨ªs". "Andamos esparexidos porque non se conseguiu consensuar un proxecto que nos abranguese a todos", di. "O dos circu¨ªtos intentouse facer desde Cultura e non houbo maneira. Concellos e deputaci¨®ns por tras, personalismos... ". Como as cr¨ªticas son de pro e de retro, aos do SPJ t¨¦nselles acusado de elitistas. "N¨®s s¨® queremos que se conte con todo o mundo", di Carballo.
"A relaci¨®n cos maiores ¨¦ correcta pola nosa parte. Non queremos entrar en ning¨²n tipo de pol¨¦micas", asegura. "Non por nacer antes ou ser pioneiro che te?en que dar... Sen o anterior non haber¨ªa agora este nivel. Pero por sorte o nivel subiu, e todos estamos involucrados".
Tu suscripci¨®n se est¨¢ usando en otro dispositivo
?Quieres a?adir otro usuario a tu suscripci¨®n?
Si contin¨²as leyendo en este dispositivo, no se podr¨¢ leer en el otro.
FlechaTu suscripci¨®n se est¨¢ usando en otro dispositivo y solo puedes acceder a EL PA?S desde un dispositivo a la vez.
Si quieres compartir tu cuenta, cambia tu suscripci¨®n a la modalidad Premium, as¨ª podr¨¢s a?adir otro usuario. Cada uno acceder¨¢ con su propia cuenta de email, lo que os permitir¨¢ personalizar vuestra experiencia en EL PA?S.
?Tienes una suscripci¨®n de empresa? Accede aqu¨ª para contratar m¨¢s cuentas.
En el caso de no saber qui¨¦n est¨¢ usando tu cuenta, te recomendamos cambiar tu contrase?a aqu¨ª.
Si decides continuar compartiendo tu cuenta, este mensaje se mostrar¨¢ en tu dispositivo y en el de la otra persona que est¨¢ usando tu cuenta de forma indefinida, afectando a tu experiencia de lectura. Puedes consultar aqu¨ª los t¨¦rminos y condiciones de la suscripci¨®n digital.