Debates

?? necesario estar namorado para compo?er poemas de amor? Se cadra, esta cuesti¨®n que consum¨ªa unha parte importante das discusi¨®ns dos trobadores medievais inauguraba unha longa tradici¨®n na cultura galega de debates est¨¦riles e paralisantes. ? propio das culturas minorizadas e sustentadas en linguas non normalizadas cultivar este tipo de debates nihilistas. Cando comecei a escribir poes¨ªa en galego, nos anos 70, ti?amos que comezar pola explicaci¨®n vehemente da nosa escolla ling¨¹¨ªstica, iso era o que se nos propu?a desde ¨¢mbitos non galeguistas, pero desde os sectores digamos practicantes o que se nos plantexaba, como reproche, era que os cami?os de Rosal¨ªa a¨ªnda estaban abertos. Isto ti?a que ver con asociar ¨¢ normalizaci¨®n ling¨¹¨ªstica un modelo cultural. Neste caso, a literatura galega era considerada en si mesma un x¨¦nero, o mesmo que constatei cando cambiei de rexistro para cantar en galego co grupo Os Resentidos: a cuesti¨®n neste caso non era a lingua sen¨®n que faciamos rock, un estilo anglosax¨®n, nada galego polo tanto. Sustraerse ¨¢s tensi¨®ns internacionais da creaci¨®n cultural ¨¦ outro estigma das culturas minorizadas. Pero a grande discusi¨®n, a que m¨¢is bloqueou a esperada proactividade da intelectualidade galega foi o debate ortogr¨¢fico (lusismo/non lusismo) que se estendeu como un cancro no final dos 70 e boa parte dos 80. Outra das caracter¨ªsticas destes debates autodestrutivos ¨¦ a de seren elitistas e marcaren unha distancia enorme cos usuarios de cultura. No momento actual, non saber¨ªa establecer c¨¢l ¨¦ o debate en marcha (est¨¦ril ou non) e non sei se ese ¨¦ o peor estado de opini¨®n dunha cultura minorizada: o estatus anest¨¦sico. Se cadra, porque nos falta coraxe ¨®s creadores de cultura para identificar o noso p¨²blico e enfadarnos co mundo.