A custodia do legado f¨ªlmico

Guillermo Escrigas (Ferrol, 1953) def¨ªnese ante todo como "documentalista". Acabado de chegar ¨¢ direcci¨®n do Centro Galego das Artes da Imaxe, logo de case dous anos de interinidade de Jaime Pena e do frustrado nomeamento de Antonio Sim¨®n, Escrigas subli?a o car¨¢cter "de arquivo" da instituci¨®n. "O CGAI potenciar¨¢ o seu car¨¢cter de filmoteca e, entre as s¨²as funci¨®ns, a de conservaci¨®n do patrimonio cinematogr¨¢fico galego", salienta. O director do centro, con sede na Coru?a, ref¨ªrese "ao cinema galego no sentido m¨¢is amplo pos¨ªbel".

"O cinema galego non ¨¦ s¨® o cinema feito por galegos, sen¨®n tam¨¦n o cinema feito aqu¨ª ou con xente de aqu¨ª ou o cinema de exiliados, por caso", enumera. Escrigas menciona o protot¨ªpico Martin Sheen -o protagonista de Apocalypsis Now! descende de emigrantes de Salceda de Caselas- e exemplifica con George A. Romero, o director do lendario filme de terror A noite dos mortos viventes (1974). "Romero ¨¦ fillo de galegos, e xa conseguimos unha fotograf¨ªa del cos seus pa¨ªs na Coru?a, obra de Jos¨¦ Selier". O m¨¢ximo respons¨¢bel do CGAI asegura que "houbo m¨¢is galegos que fixeron cinema en Hollywood e hai que recuperalos para Galicia".

Guillermo Escrigas considera "necesario po?er en valor os fondos" almacenados na sede coru?esa do CGAI. "A xente non co?ece o que temos no centro; unha das nosas ideas ¨¦ tratar de editar en deuved¨¦ o que nos parece fundamental do cinema galego que conservamos". A filmoteca prepara, en colaboraci¨®n co Museo do Pobo Galego, unha edici¨®n d'O carro e o home, a fita etnogr¨¢fica que Antonio Rom¨¢n e Xoaqu¨ªn Lorenzo realizaron en 1940.

"A colaboraci¨®n con outros organismos tam¨¦n resulta fundamental para o CGAI; ademais do filme de Xocas, sacaremos as gravaci¨®ns dun naufraxio, en 1913 na costa de Portugal, xunta o Consello da Cultura Galega", afirma Escrigas, que menciona a Cinemateca Portuguesa entre as entidades suscept¨ªbeis de traballos conxuntos co CGAI.

A recuperaci¨®n de filmes publicitarios, as fitas empresariais -"cada vez que Fenosa inauguraba un encoro, grav¨¢bao, e sempre con profesionais reco?ecidos", relata Escrigas-, ou colecci¨®ns privadas de cinema silente fan parte dos planos inmediatos do centro. "Temos que incidir na imaxe fixa; at¨¦ agora non se lle prestou tanta atenci¨®n como ¨¢ imaxe m¨®bil".

Dende a s¨²a creaci¨®n en 1989, durante o goberno tripartito, o CGAI foi unha das poucas instituci¨®ns culturais situadas f¨®ra da capital. "Non imos mover a sede a Santiago, pero si que estamos en negociaci¨®ns para buscar outro edificio".

As instalaci¨®ns da r¨²a Dur¨¢n Loriga fican pequenas para o material que abeira a filmoteca galega. "Trasladar¨¦monos a un edificio independente [na actualidade, o CGAI comparte inmoble cunha biblioteca municipal] e representativo", indica Guillermo Escrigas. Respecto da posibilidade de descentralizar a exhibici¨®n, am¨®sase a prol: "? complexo, pola falta de proxectores e de salas noutras cidades, e polas dificultades de distribuci¨®n dos filmes; pero pretendemos chegar al¨¦n da Coru?a, por suposto".