"Pasar un d¨ªa enteiro de fantas¨ªa con el era moito d¨ªa de Dios"

O pintor lalinense Ant¨®n Lamazares fala con aut¨¦ntica devoci¨®n da persoa que o iniciou no mundo da pintura. M¨¢is cun mestre, Laxeiro foi para Lamazares un modelo art¨ªstico e de conducta, co que conectou enseguida pese a diferenza de idade. A peculiar personalidade de Laxeiro deixou pegada al¨¦n das influencias que puido ter a s¨²a obra. Estar ao seu car¨®n era unha aventura continua.

- Os inicios. "Eu co?ecin a Laxeiro cando estudaba bacharelato no instituto do Calvario de Vigo entre 1969 e 1970. O profesor Xavier Pousa presentoumo e cando lle contei que eu era de San Marti?o de Maceira [parroquia de Lal¨ªn] empezou a contarme coma unha vez estofara ao San Marti?o. A cuesti¨®n foi que botoulle chapapote por enriba ao San Marti?o e meteuno nun saco, logo levouno a un bar e dixo que o deixaran al¨ª 15 d¨ªas sen abrir. Cando abrimos o saco al¨ª atopamos ao San Marti?o estofado. Dende ent¨®n comenzou a haber simpat¨ªa entre n¨®s e ve¨ªamonos case todos os d¨ªas para comer ou cear. Ti?a o seu estudio enriba do edificio do Banco Hispanoamericano e eu iba al¨ª e mentras ¨¦l pintaba eu lialle o libro Los Hermanos Karamazov".

"Cando Laxeiro se sent¨ªa estupendo falaba en 'checoslovaco'"

- A pintura. "Naquela ¨¦poca eu non co?ec¨ªa nada sobre a pintura, nada m¨¢is que v¨ªa as estampi?as de santos que nos daban na igrexa. Un d¨ªa fixen unha viaxe a Madrid con Guillermo Monroy, Roberto Pardo e Miguel Abell¨¢n e fun con Laxeiro ao Museo do Prado a ver os cadros de Goya, El Greco, Vel¨¢zquez, Solana. El ti?a moito interese por ensinarme o seu mundo. Cando atopei a Laxeiro xa vi?a de volta de Buenos Aires e era un pintor xoguet¨®n, que se permit¨ªa dar estacazos ¨¢s nubes. Cando marchou para Arxentina xa era un pintor marabilloso, ese ¨¦ o Laxeiro que m¨¢is me gosta. Os seus cadros est¨¢n cheos de acento galego, cheos da nosa inventiva pero, ao mesmo tempo, feitos con clasicismo. Cando lle amosei a Laxeiro os meus primeiros debuxos reaccionou moi mal. Dic¨ªa que non val¨ªa para ser pintor e que ti?a que ser poeta pero, en realidade, eu fac¨ªa uns ripios moi malos. T¨ªvome en cuarentena ano e pico pero cando fixen a segunda exposici¨®n en Vigo xa lle gostou o meu traballo. Laxeiro ¨¦ un home da aldea e o foi toda a vida. Foi humilde, orgulloso, afable e chulo...Un home completo en todos os aspectos. Era algu¨¦n especialmente dotado para a leria, o certo ¨¦ con Laxeiro pasar un d¨ªa enteiro de fantas¨ªa era moito d¨ªa de Dios".

- Tertulias. "En Madrid viv¨ªa enriba do caf¨¦ Gij¨®n. Dende que voltou de Buenos Aires ti?a al¨ª a s¨²a tertulia e reun¨ªase cos seus amigos. Eu cheguei al¨ª nos anos 70 e atopei xunto a Laxeiro a xente como Maruja Mallo, Grand¨ªo, Pesqueira, Cristino Mallo, Oteiza, Carlos Oroza, o toureiro el Estudiante. El era moi amigo das mulleres e l¨¦mbrome un d¨ªa no que xantei con el e con tres mulleres (Carlota, a muller de Moreno Galv¨¢n, Mercedes Ruibal e Mar¨ªa Victoria de la Fuente) na que solo se falaba de... bueno... do Esp¨ªritu Santo. Eu era moi novo e escoitaba para aprender".

- Humor. "Cando Laxeiro se sent¨ªa estupendo falaba en checoslovaco. Inventaba o seu propio idioma. Ti?a una vis c¨®mica realmente importante, non hab¨ªa moito que envidiar ao Chaplin de El gran dictador. Eso s¨ª, cando ti?a o d¨ªa atrancado pod¨ªa estar tres ou catro d¨ªas sen falar. Era un home de moito car¨¢cter pero, ao mesmo tempo, era delicado coma todas as persoas grandes. Tam¨¦n era moi celoso do seu traballo".

- Lal¨ªn. "Estaba moi orgulloso da s¨²a terra e por iso asinaba coma "pintor de Lal¨ªn" moitos cadros. Gost¨¢balle moito ir polo seu pobo e que o solo lle pintara ben na cabeza. Non hai que esquecer que foi un home que tivo unha vida dura. Estivo na Guerra Civil e anduvo por Asturias onde se fac¨ªa o mudo para non ter que pegar un tiro. A xente de Lal¨ªn ¨¦ brava, ¨¦ xente de monte, bos para loitar. Seguro que o feito de que Laxeiro fora de Lal¨ªn influiu para que haxa moitos pintores que saian de aqu¨ª. Semella que onde hai un pintor nacen pintores. A min enamoroume a s¨²a maneira de vivir. Era unha grande ¨¢rbore protectora. Foi un miragre co?ecelo e que algu¨¦n coma ¨¦l se fixara nun rapaz coma min".