Asasinos do so?o

A nosa lingua, esta cousa antiga, o remol daquel lume que ardeu ben vivo no tempo dos reis e dos trovadores e que lle deu a palabra a mill¨®ns de persoas nesta costa peninsular e nas costas do Brasil e ?frica. A nosa lingua, estas palabras que foron libres na Rep¨²blica, que foron bravas contra o franquismo, que foron mansas e alimenticias como o forno do pan da casa dos av¨®s. A nosa lingua, que nos fai "N¨®s", chegou a n¨®s pola nosa debilidade.

Non foi a resistencia do pobo galego, non foron os dirixentes da naci¨®n galega -que nunca tivemos-, o galego chegou a n¨®s hist¨®ricamente vivo debido ao atraso da Galiza. Foi o abandono no que viviu unha Galiza encerrada dentro da Espa?a, que ti?a as s¨²as comunicaci¨®ns por mar sometidas ¨¢s necesidades da Coroa espa?ola, que ficou separada do seu sur, Portugal, e incomunicada coa meseta sen ferrocarril axeitado e sen estradas dignas. O galego chegounos como un resto hist¨®rico que perviviu nas clases sociais iletradas e que fixo so?ar aos intelectuais rexeneracionistas cun pa¨ªs propio e digno. A realidade hist¨®rica a mediados do s¨¦culo XX eran xa catro provincias, o so?o cham¨¢base "Galicia" ou "Galiza". Ese so?o recreouse, unha vez m¨¢is, e chegou ¨¢ mi?a xeraci¨®n a trav¨¦s daqueles libros escasos e ventureiros, que andaban como unha cousa estra?a por alg¨²n curruncho dalgunhas librar¨ªas. A existencia daqueles libros obrigou a plantexarnos un problema ¨¦tico aos moci?os que queriamos ser escritores: ti?amos que ser leais a esa esperanza tan desesperada, a ese compromiso que insist¨ªa e insist¨ªa en existir. A nosa escrita deb¨ªa ser en galego. E por iso estamos agora aqu¨ª.

A vida vaise vivindo, tam¨¦n polo pa¨ªs pasan os anos, os per¨ªodos. O galego xa non ¨¦ lingua de pobres e iletrados, eses falan castel¨¢n. E de quen ¨¦ lingua realmente? Tras a morte de Franco a sorte hist¨®rica do galego estaba nas mans da democracia, que para n¨®s ¨¦ o autogoberno galego, a autonom¨ªa. Ti?an de ser os gobernos galegos quen garantisen a existencia da lingua. Xa vimos o que foron os anos na Xunta da dereita, un paternalismo que encubriu a morte lenta. A pasada Xunta bipartita foi o que foi, a frustraci¨®n da esperanza, e agora chegou a hora da verdade, veu o matador do galego. Acabaron as cerimonias, acabouse o paternalismo, o matach¨ªn ¨¦ pr¨¢ctico e pragm¨¢tico, v¨¦n coa cuadrilla acabar de vez coa lingua galega. Morra o conto, di. Nin Galiza nin Galicia, catro provincias ab¨®ndanlle. Para a nosa desesperaci¨®n. Fannos desesperados novamente, entregar a vida a un so?o ¨¦ ga?ar a desesperaci¨®n.