Literatura.net

Crear e facer chegar a obra directamente, sen os filtros do editor, distribuidor ou libreiro, sen limitaci¨®ns de formato, x¨¦nero ou espazo. Interactuar co lector. Internet en teor¨ªa ¨¦ o so?o h¨²mido feito realidade dun escritor. Desde o que est¨¢ empezando e se ve como herdeiro da longa tradici¨®n de autores aos que lles rexeitaron obras hoxe cl¨¢sicas, ata o consagrado que gustar¨ªa de experimentar f¨®ra do r¨ªxido soporte libro. Internet ¨¦ un abano no que entran desde os microrrelatos de ata 140 caracteres na rede social Twitter a obras en perpetuo proceso de creaci¨®n que poden inclu¨ªr v¨ªdeos, audios ou enlaces moito m¨¢is amplos e m¨¢is sut¨ªs que as molestas notas a p¨¦ de p¨¢xina. Sen embargo, a presenza na rede da creaci¨®n literaria -non da literatura- ¨¦ m¨¢is ben escasa, polo menos en Galicia.

"Ningu¨¦n se toma en serio un libro se non aparece en papel", di Camilo Franco

Para Campo, "o desexo de que algo pase ¨¦ m¨¢is forte que a propia realidade"

"Na rede hai moi pouca creaci¨®n literaria", confirma o editor Manuel Bragado. "Hai moitos textos, mais poucos con intenci¨®n de estilo. Creo que ¨¦ debido a que os textos se escriben nun contexto multitarefa, co que sup¨®n de distracci¨®n, e pola inmediatez do soporte". No polo oposto ao director de Xerais, pero co mesmo activismo en internet, est¨¢ a poeta e actriz D¨¦borah Vukusic: "Haina e en cantidades inxentes, a calidade xa ¨¦ outro asunto. A rede ¨¦ unha plataforma de liberdade e polo tanto un pode publicar arreo sen temor, mesmo se non ¨¦ sempre do xeito m¨¢is acertado ou esquece a autocr¨ªtica". Nesa valoraci¨®n coincide outra ciberviguesa, a profesora Bego?a Outeiro: "Hai creaci¨®n literaria na rede, pero sobre todo existe a recreaci¨®n literaria, que chega moito m¨¢is al¨¢ e se mestura coa realidade dun xeito moi diferente ¨¢ literatura m¨¢is can¨®nica. A rede pode supor un problema grave para o sistema literario en tanto que fai m¨¢is opaca a dimensi¨®n autorial para dotar unicamente de relevancia a mensaxe que se emite".

Os m¨¢is esc¨¦pticos son precisamente dous autores que fixeron experiencias literarias en Internet. "Os escritores, en xeral, te?en menos pudor en anunciar a s¨²a obra que en escribila directamente na rede. V¨¢isenos bastante a forza pola boca: falamos do futuro para non ter que falar do presente, pero case ningu¨¦n no mundo se toma en serio un libro se non aparece en papel ou se non ten versi¨®n en papel", afirma Camilo Franco. "Internet ¨¦ un medio para principiantes en xeral e para autores de x¨¦neros minoritarios (poes¨ªa, teatro, ensaio,...). ? un oc¨¦ano tan extenso que deber¨ªas ficcionar un amor rebelde entre Carlos Call¨®n e Gloria Lago ou algo dese calibre para atraer a atenci¨®n. Por moito que lles doa aos cibervisionarios, o papel ten un prestixio que nunca ter¨¢ a pantalla dun ordenador", considera Jaureguizar.

Con eles coincide m¨¢is ou menos (o descreimento parece cousa de xornalistas) a galega bonaerense D¨¦bora Campo: "Vivimos nuns tempos nos que o desexo de que algo sexa ou pase ¨¦ mais forte que a propia realidade. L¨¢nzanse progn¨®sticos que te?en moita difusi¨®n (todos os xornalistas temos fame de boas novas), a¨ªnda que non te?an moita base. Algo disto pasa coas potencialidades da rede". No extremo contrario est¨¢ Sechu Sende, que foi publicando ao longo de dous anos no seu blog o seu ¨²ltimo libro, Animais (rexeitado por varias editoriais pola s¨²a opci¨®n ortogr¨¢fica). "Como criador de textos , literarios ou non, a rede perm¨ªteme compartilos dunha forma mais directa, sen intermediarios. Podo publicar un poema de Emilio Ara¨²xo, un relato in¨¦dito, unha banda dese?ada sobre Lois Pereiro, fotos dun mural no cuarto da mi?a filla...".

O certo ¨¦ que o dixital, tarde ou cedo, afectar¨¢ ao lector e ao escritor. "O que me parece m¨¢is excitante ¨¦ se Internet vai transformar a forma de escribir e se xurdir¨¢n novas perspicacias lectoras", pensa Ant¨®n Lopo. O director de Galaxia, Carlos Lema, que nun ensaio en Grial defin¨ªa o ebook como "o libro perfecto", asegura que "Internet acent¨²a esa capacidade de control do pensamento cr¨ªtico a trav¨¦s dos textos porque crea unha continuidade que semella perfecta e na que o pensamento, a interrupci¨®n do texto pola vontade do lector-escritor ¨¦ moito menos factible." Desde a experiencia (en todos os aspectos: ped¨ªronlle desde Brasil un microconto en Twitter, pero ti?a que mandalo por email), Xabier Puente Docampo aposta pola esencia: "A literatura ¨¦ independente do soporte. O ¨²nico que define calquera arte ¨¦ a linguaxe que lle ¨¦ propia. Inter¨¦same o fen¨®meno literario na rede se o medio lle engade algo que non poida existir no soporte papel: hipertexto. Por a¨ª pode chegar algo m¨¢is ca un novo x¨¦nero literario". De momento, esta reportaxe f¨ªxose completamente a traveso de emails e redes sociais.