Onde est¨¢ a sa¨ªda

"A sa¨ªda ¨¦ a resposta; a sa¨ªda impos¨ªbel, a pregunta". A formulaci¨®n do escritor xudeu Edmond Jab¨¨s, inserida na po¨¦tica da errancia do Libro das preguntas, segue ecoando f¨®ra do seu tempo. Cambi¨¢ndolle a matriz, seis fil¨®sofos novos ach¨¦ganse, telegraficamente, ¨¢ pregunta polo presente. De que xeito se poder¨ªa pensar esta ¨¦poca?

Rosa Mar¨ªa Varela. Doutora europea cunha tese sobre Kant e os inicios do idealismo alem¨¢n, dirixida por Arturo Leyte e dispo?¨ªbel na Rede, Varela (Santiago, 1972) traballa agora preto de Zaragoza. Na reflexi¨®n sobre o presente, recorda o fracaso -e algo m¨¢is- da psicopedagox¨ªa. "O aspecto liberador da educaci¨®n, da Ilustraci¨®n, era o xeito noutras ¨¦pocas de sa¨ªr da caverna. Hoxe iso non ¨¦ aprezado polos mozos que pasan polo sistema educativo, onde o saber, como produto, tense que servir r¨¢pido para o consumo. Se o saber non o conciben como liberador e se, malia ¨¢ s¨²a formaci¨®n, non conseguen traballo, que lles queda? Hai sa¨ªda pos¨ªbel f¨®ra da caverna ou xa non, nin dentro nin f¨®ra? Ten xeito esta ¨¦poca?".

Francisco Conde ? autor de Unha introduci¨®n a Heidegger (Ba¨ªa, 2007) e monograf¨ªas como Cosmopolitismo vs Globalizaci¨®n. Unha introduci¨®n a Ulrich Beck (en Estaleiro Editora para 2012). Interesado en Nietzsche e no pensamento franc¨¦s da segunda metade do XX, Conde (Vigo, 1978) decidiu achegarse a el pasando pola fenomenolox¨ªa (m¨¢is en concreto, a teor¨ªa do co?ecemento de Husserl). Logo da s¨²a tese doutoral, centrada no mestre de Heidegger, quixo fuxir "do pensamento do pensamento" e afondar en Lacan. En Par¨ªs VIII rematou un Diploma de Estudos Avanzados cun traballo sobre o capitalismo visto desde a psican¨¢lise. Postos a pensar esta ¨¦poca, o modelo terap¨¦utico ¨¦ fractal. Este pode ser o tempo "no que un novo movemento pol¨ªtico s¨® poder¨¢ ser pensado se ten en conta a esixencia do individuo de poder sentirse individuo, de que se tolere ante todo a s¨²a diferenza".

Luc¨ªa Castro. Licenciada en Santiago e Diploma de Estudos Avanzados en Madrid, Castro (A Coru?a, 1980) ¨¦ parte do grupo de investigaci¨®n Filosof¨ªa Geopol¨ªtica de la Historia. Publicou, entroutros, L¨®gos y t¨¦chne. El lenguaje en la pro-ducci¨®n nun volume colectivo sobre o autor de Ser e tempo. "A revoluci¨®n ser¨¢ anecon¨®mica ou non ser¨¢", pendura o cartaz. E expl¨ªcao: "A mediados do s¨¦culo pasado, Heidegger pregunt¨¢base se se pode dar o que non se ten. D¨²as d¨¦cadas despois, Derrida contestoulle: de feito un s¨® d¨¢ o que non ten; cando d¨¢ o que ten, non est¨¢ a dar. Deixemos que outros xoguen ¨¢ econom¨ªa e non desesperemos porque non dean o que te?en. Pensemos no que non temos n¨®s, e artellemos a maneira de d¨¢rnolo. Non temos nada que perder".

Javier Turnes. Profesor de filosof¨ªa e m¨²sico, Turnes (Portomouro, 1976) organiza tam¨¦n os Encontros de Filosof¨ªa da Costa da Morte. Publicou Spinoza (Ba¨ªa, 2007) e a introduci¨®n, canda Ignacio Castro, da an¨®nima Chamamento (Ax¨®uxere), ademais de diversos artigos sobre fil¨®sofos arraizados en Nietzsche. Como o presente non pode ser pensado desde o presente, Turnes achega a pregunta pola orixe: "O presente debe ser pensado dende a pobreza de situarse af¨®ra, na desconfianza das imaxes e da t¨¦cnica, ante as que s¨® cabe a serenidade. Tr¨¢tase de pensar a nosa fraxilidade esencial, pensar que actuar non significa producir un efecto". ? "inconsistencia do ¨¢nimo" ante o que a realidade devolve, recorda que a filosof¨ªa debe axudar a vivir: "A alegr¨ªa non debe sucumbir".

Rebeca Baceiredo. Autora d'O suxeito posmoderno. Entre a est¨¦tica e o consumo, Premio Ram¨®n Pi?eiro, na s¨²a tese sobre Deleuze desenvolve unha li?a ontol¨®xica que posibilita "desfacer o suxeito para propor outro tipo de subxectividades". Algo do que fala de xeito menos acad¨¦mico en (repeat to fade), publicado en Estaleiro Editora. No correlato de Baceiredo (Ourense, 1979), o contraste dase entre os corpos destru¨ªdos e a obriga de reconstru¨ªr os suxeitos. Na actual "materializaci¨®n progresiva da peor scifi fascista", coida que o ¨²nico xeito de vivir "con autonom¨ªa a respecto da m¨¢quina" ¨¦ unha muda dos individuos. Dos modos de ser e, polo tanto, "de pensarnos e reconstru¨ªrmonos como axentes sociais capaces de autoorganizarse". "Non vai quedar outra".

Delmiro Rocha. Tradutor con Cristina de Peretti dos dous volumes de Seminario: La bestia y el soberano, de Jacques Derrida, Rocha (Salceda de Caselas, 1980) ¨¦ autor de Deconstruci¨®ns. Unha volta a J. Derrida (Estaleiro, 2011) e Dinast¨ªas en deconstruci¨®n, que pronto publicar¨¢ o selo madrile?o Dykinson. Rocha arrima a mirada cara ao 15-M. "Conseguiu algo realmente dif¨ªcil: ter lugar". A¨ª recorda a ausencia de lugar dos colegas do Proxecto Derriba [rede sen centro, como a Universidade Invis¨ªbel, centrada en aconchegar persoas e colectivos e na divulgaci¨®n en Galicia do pensamento contempor¨¢neo], todos licenciados en Santiago. "Todas fomos desterradas da Galiza en busca dun lugar para a filosof¨ªa. Na terr¨ªbel distancia que esixe o pensamento, Internet foi ese lugar para o noso desexo de filosof¨ªa galega". Se o lugar do pensamento sempre foi "virtual, virtuoso", razoa, "no presente roto e desprazado que nos toca pensar esa virtualidade ¨¦ radicalmente real".