Esa cara tan seria

? o que te?en os libros, que andan pola casa adiante, son animais de compa?a. E do medio dun monllo deles tiro un de tantos que deixei amediado nalgunha ocasi¨®n, Los perros de Tesal¨®nica (Editorial Lengua de Trapo), do Kjell Askildsen, e lembro que gustara da s¨²a lectura, que mesmo me fixera sorrir nalg¨²n momento. Xa ten uns anos. De cando a¨ªnda non estaba de moda traducir malos libros de escritores n¨®rdicos, pois Askilsen ¨¦ bo. E reparo nunha s¨²a fotograf¨ªa na capa do libro, vaites coa cara de pao que ten o paisano. ? de admirar. A fotograf¨ªa, a imaxe, do autor, ¨¦ todo un tema literario.

A imaxe do escritor adoita ser polo menos de dous tipos: hai a opci¨®n de sa¨ªr moi serio, porque o escritor ¨¦ terr¨ªbel, severo ou atormentado, e hai a opci¨®n de aparecer sorrindo para calquera que apa?e o libro na man, como se o escritor fose un animali?o sens¨ªbel, c¨¢lido e afectuoso. ? moi dif¨ªcil caer no medio, nin unha cousa nin outra, representar iso que chaman "naturalidade", porque non sendo as fotos roubadas as imaxes posadas son iso, posse, e non poden ser doutra forma. Iso si, hai a pose natural, que ¨¦ da que m¨¢is gostan os fot¨®grafos.

A imaxe dun anda solta, ten sinistra vida propia e m¨®strase hostil ao que pensou ser seu amo

Lembro a experiencia de o escritor posar para reportaxes fotogr¨¢ficas, posar para xornais, revistas, ¨¦ un das tarefas m¨¢is com¨²ns da vida do escritor. E tam¨¦n das m¨¢is perturbadoras e angustiosas. Seica non doe, mais acaba por doer. A imaxe dun sempre anda logo por a¨ª solta, ten a s¨²a sinistra vida propia e m¨®strase hostil a quen pensou que pod¨ªa ser o seu amo. O amo finalmente fica atado a ela e hai veces en que so?a cunha fuga case impos¨ªbel, pois conforme o autor ten ¨¦xito literario, tanto ten que sexa de cr¨ªtica, de p¨²blico ou de todo, a s¨²a imaxe engorda exponencialmente.

Esa pose do autor ¨¦ literatura, literatura teatral. A s¨²a imaxe ¨¦ un discurso paralelo ao dos seus libros. Non debera existir imaxe do autor. Por¨¦n, desde que existen os medios de comunicaci¨®n que nos deixou o s¨¦culo XX, pr¨¢cticamente ¨¦ impos¨ªbel. Nin sequera un autor que publicase con seud¨®nimo e non comparecese en conferencias ou a promover o seu libro poder¨ªa librarse. En pouco tempo hab¨ªa aparecer en Youtube algunha imaxe s¨²a roubada cando o autor an¨®nimo escaravellando cun bol¨ªgrafo na orella ou aparcando nun paso cebra, cando entraba nun bar ou nunha mercer¨ªa.

As¨ª e todo, ao contemplar no libro a foto do Kjell cavilo: "E como el far¨¢ para non sa¨ªr sorrindo?". Eu sempre ca¨ªn como un parrulo ante cada fot¨®grafo astuto que me dic¨ªa: "Non esteas tan serio". E inevitabelmente a min sa¨ªame un sorriso que acababa coa pretensi¨®n de aparecer serio, terr¨ªbel e atormentado.