A encrucillada do audiovisual

Calquera observador independente que bote unha ollada as cifras do cine galego no ¨²ltimo ano se preguntar¨¢ que ¨¦ o que ten sucedido para que a produci¨®n de longametraxes de ficci¨®n, animaci¨®n, interactivos, curtametraxes e documentais se duplicase en tan so doce meses. En 2006 produc¨ªronse un total de 162 t¨ªtulos fronte ¨®s 85 rexistrados no ano anterior e para este ano as previsi¨®ns tam¨¦n son optimistas xa que, por exemplo, no terreo das longametraxes est¨¢ prevista a realizaci¨®n de 19 t¨ªtulos fronte ¨®s 12 que se rexistraron o ano pasado. A¨ªnda que estes datos semellan convidar ¨® optimismo, o certo ¨¦ que entre os profesionais do cine galego se est¨¢ a consolidar a impresi¨®n de que chegou o momento de procurar soluci¨®ns ¨®s problemas, sobre todo financeiros, que vive o sector porque xa non estamos a falar dos intereses dun pequeno grupo de empresas e traballadores coma ocorr¨ªa hai alg¨²ns anos. O certo ¨¦ que o cine e o sector audiovisual convert¨¦ronse nun dos motores da nova econom¨ªa en Galicia, con cifras que comezan a ser importantes. Segundo datos do Cluster Audiovisual de Galicia, as empresas que forman parte desta asociaci¨®n facturaron en 2004 preto dos 200 mill¨®ns de euros e deron emprego a m¨¢is de 1.500 persoas.

O optimismo das cifras contrasta con alg¨²ns s¨ªntomas preocupantes que est¨¢n a agromar

O Consorcio Audiovisual fai unha aposta pola procura de novos mercados

O optimismo das cifras contrasta con alg¨²ns s¨ªntomas preocupantes que est¨¢n a agromar. No que vai de 2007 non se realizou ninguna rodaxe de longametraxes en Galicia fronte ¨® b¨® n¨²mero de producci¨®ns que se fixeron o ano pasado. As causas desta seca poden estar no retraso na convocatoria de subvenci¨®ns para o sector deste ano e a incerteza que representa a reestructuraci¨®n econ¨®mica que se est¨¢ a producir en Televisi¨®n Espa?ola, unha das fontes de financiaci¨®n m¨¢is importantes do cine espa?ol e galego. Sen embargo, no vindeiro mes de maio asistiremos ¨¢ estrea comercial de tres importantes longametraxes realizadas o ano pasado: Abr¨ªgate, con participaci¨®n de produtora Continental, Hotel T¨ªvoli, coproducida por Filmanova, e El ni?o de barro, na que est¨¢ presente Adivina Producciones.

Outro factor preocupante ¨¦ que algunhas produci¨®ns que contan con presupostos e subvenci¨®ns dunha cont¨ªa importante, apenas acadan repercusi¨®n social debido ¨® seu escaso ¨¦xito nas salas de exhibici¨®n. Fronte ¨® ¨¦xito de p¨²blico que tiveron o ano pasado produci¨®ns con participaci¨®n galega coma Un franco, 14 pesetas ou P¨¦rez, el ratoncito de tus sue?os, ambas as d¨²as con cifras que se aproximan ¨®s 300.000 espectadores en Espa?a, hai que citar casos de pel¨ªculas que non chegaron ¨®s 10.000 espectadores nas s¨¢s, coma Galatasaray-Depor ou Siempre Habana. Tam¨¦n est¨¢ na mente de moitos o sucedido con Los muertos van deprisa, primeira longametraxe de ficci¨®n que ¨ªa producir a compa?¨ªa Dygra. O seu director, Angel de la Cruz, a¨ªnda est¨¢ a procurar fondos para a pel¨ªcula trala interrupci¨®n da rodaxe o pasado ano pola falta de fondos por parte de Dygra, unha produtora especializada na animaci¨®n.

Pancho Casal, un dos produtores con m¨¢is experiencia de Galicia ¨® fronte da produtora Continental, estima que nos atopamos nun momento de inflexi¨®n no que ser¨¢ fundamental o papel que vaia xogar a Televisi¨®n de Galicia nos vindeiros anos. "Creo que a TVG est¨¢ a consolidar a s¨²a programaci¨®n e os seus n¨ªveis de audiencia e agora ¨¦ necesario que poida contar con m¨¢is presuposto para apoiar a producci¨®n audiovisual en Galicia", sinala Casal, que advirte que bota en falta un "pulo estrat¨¦xico" ¨® sector para evitar un fen¨®meno que comeza a ser habitual, a fuxida de profesionais de Galicia cara a lugares onde existen m¨¢is posibilidades de traballar. "N¨®s, por exemplo, s¨® temos un 15% da nosa cota de negocio en Galicia", engade.

Casal tam¨¦n considera necesario tomar medidas ante o cambio "radical" que vai sofrir o panorama audiovisual. "En dous anos imos asistir a fen¨®menos coma a proliferaci¨®n das descargas de contidos por Internet, mentres que formatos coma a televisi¨®n de pago te?en un futuro incerto. N¨®s xa estamos preparados para estar no mercado con esas novas f¨®rmulas", apunta. No que se refire ¨¢ financiaci¨®n, o produtor coru?¨¦s tam¨¦n considera fundamental que se establezan maiores porcentaxes de desgravaci¨®n fiscal para as empresas que apoien o audiovisual. No caso de Galicia, Casal destaca a implicaci¨®n das d¨²as caixas galegas na financiaci¨®n de proxectos cinematogr¨¢ficos: "Te?en una actitude positiva cara ¨® sector e, adem¨¢is, co?¨¦ceno en profundidade".

O responsable ¨²ltimo dalgunhas das pel¨ªculas m¨¢is significativas no cine galego dos ¨²ltimos anos considera que, ¨® contrario do que sucedeu hai dez anos, cando a Administraci¨®n e os produtores puxeron as bases para a construcci¨®n dun sector audiovisual galego,

agora hai persoas implicadas nel que non cren posible que se consolide unha industria en Galicia.

Sobre o feito de que algunhas peliculas que contan con cuantiosas subvenci¨®ns p¨²blicas non cheguen nin siquera a estrearse comercialmente, Casal non cre que ningu¨¦n se te?a "forrado" con esas axudas, pero s¨ª considera necesario que a concesi¨®n das mesmas se faga a quen te?a posibilidades "reais" de sacar un proxecto adiante. "O volume de axudas que se concede en Galicia ¨¦ moi importante, pero resulta necesaria unha maior coordenaci¨®n porque agora hai varios organismos que controlan as axudas. A TVG deber¨ªa ser a que estivese ¨® fronte desas axudas a¨ªnda que necesita m¨¢is presuposto para elas", sinala o produtor.

Trala chegada ¨® poder do Goberno bipartito na Xunta, as competencias no campo audiovisual quedaron partilladas entre a Conseller¨ªa de Cultura e a Secretar¨ªa Xeral de Comunicaci¨®n, mentres que co Executivo anterior todas as competencias estaban no departamento que ent¨®n dirix¨ªa Xes¨²s P¨¦rez Varela. Esta separaci¨®n est¨¢ a orixinar alg¨²ns problemas, a¨ªnda que o Consorcio Audivovisual de Galicia e a Axencia Galega do Audiovisual act¨²an sobre campos ben diferentes. O primerio ad¨ªcase fundamentalmente ¨¢ promoci¨®n dos produtos audiovisuais galegos, mentras que a segunda centra a s¨²a actividade na organizaci¨®n do sistema de subvenci¨®ns p¨²blicas e na interlocuci¨®n da Conseller¨ªa de Cultura co sector. Sen embargo, ambos os dous organismos te?en perspectivas diferentes sobre o cami?o a seguir polo audiovisual galego nos vindeiros anos.

O Consorcio fai unha aposta por afondar na procura de novos mercados para o cine galego e nas f¨®rmulas de coproduci¨®n coma as v¨ªas m¨¢is axeitadas para que os productos audiovisuais galegos ga?en presenza internacional e acaden m¨¢is posibilidades de financiaci¨®n, a¨ªnda que a participaci¨®n das empresas galegas no capital destas produci¨®ns non sexa maioritaria. Un exemplo desta f¨®rmula poder¨ªa ser o que sucedeu con Mar adentro, unha pel¨ªcula cunha pequena participaci¨®n do capital galego pero que deu traballo e notoriedade internacional a varios actores galegos e ¨®s escenarios naturais de Galicia nos que se rodou a pel¨ªcula.

Pola s¨²a banda, a Axencia Galega do Audiovisual aposta por un modelo que concede menos importancia ¨® aspecto industrial e da m¨¢is relevancia ¨¢ necesidade de apoiar proxectos que te?an m¨¢is clara o s¨²a identificaci¨®n con Galicia. O director da Axencia, Manuel Gonz¨¢lez, insiste en que non se trata de "comprobar o ADN" das persoas implicadas nas iniciativas con axudas da Xunta, pero s¨ª de promover que a maior¨ªa dos xefes de equipo implicados nun proxecto audiovisual subvencionado sexan galegos xa que. segundo indica Gonz¨¢lez, ata o de agora ¨¦ moi frecuente que a maior¨ªa dos xefes de produci¨®ns que contan con axudas auton¨®micas sexan de f¨®ra de Galicia.

A¨ªnda que as filosof¨ªas semellan opostas, p¨®dense atopar puntos de encontro. Quiz¨¢is esta sexa a f¨®rmula m¨¢is axeitada para unir esforzos e atopar conxuntamente os cami?os que poden levar a consolidar a fortaleza da industria audiovisual galega, que agarda a que os poderes p¨²blicos se po?an dacordo para contar con instrumentos financeiros que faciliten ¨®s creadores galegos a s¨²a chegada ¨® mercado. A canteira de cineastas existe, como o demostra o feito de que en 2006 bateuse a marca de curtametraxes realizadas en Galicia con m¨¢is de 100 t¨ªtulos.