Palabras desatendidas

Vintecinco son moitos ou poucos anos? Na vida dunha persoa son abondos, en vintecinco anos unha persoa cambia, ¨¦ a mesma persoa e mais non ¨¦. Para unha revista 25 anos ¨¦ toda unha ¨¦poca. A ¨¦poca de Festa da palabra silenciada, unha revista feminista editada polo Concello de Vigo e dirixida pola escritora Mar¨ªa Xos¨¦ Queiz¨¢n.

Tivo e ten importancia unha publicaci¨®n as¨ª? Ou, a falar claro, ten interese, ten valor o feminismo? Non cabe defender aqu¨ª o feminismo, simplemente ¨¦ o argumento dun pouco m¨¢is da metade da humanidade para reclamar que se lle trate como seres humanos. Hai quen non gosta diso. A conciencia de que as mulleres te?en alma do mesmo xeito que a te?en os homes est¨¢ na historia de diversas culturas e relixi¨®ns no curso da historia, a¨ªnda que para n¨®s seguramente comece dun modo definitivo coa Ilustraci¨®n. Aparece xa o feminismo, igualmente que o socialismo, no pensamento do noso Antol¨ªn Faraldo e, naturalmente, de Rosal¨ªa, de Concepci¨®n Arenal. A cultura democr¨¢tica leva dentro inevitablemente o feminismo ou non ¨¦ democr¨¢tica.

Que non estivese presente na cultura pol¨ªtica do antifranquismo expl¨ªcase precisamente porque houbera unha ruptura hist¨®rica co republicanismo. A esquerda antifranquista, a¨ªnda que combatese ao R¨¦xime, nac¨ªa dunha sociedade que non era libre, que non era democr¨¢tica, que era patriarcal, autoritaria, militarista, curil. Desde que Cristo multiplicaba o pan e o vi?o xa ningu¨¦n fai milagros e o antifranquismo tampouco. Fixo falta a chegada do feminismo xa na metade dos anos setenta para que todos tiv¨¦semos que repensar a realidade que ti?amos diante, para vela sequera: a situaci¨®n de opresi¨®n da muller, e nos casos menos duros de postergaci¨®n, era invis¨ªbel para todos, todas. Tivemos que v¨¦rmonos obrigados a reco?ecer o evidente.

Mar¨ªa Xos¨¦ Queiz¨¢n, "a Queiz¨¢n", foi unha daquelas mulleres e desde ent¨®n xunto ao traballo de escritora de ficci¨®n foi ofrecendo a s¨²a ollada de muller l¨²cida sobre a nosa sociedade. A festa da palabra silenciada ¨¦ m¨¢is que unha revista editada por un concello, ¨¦ a historia do feminismo entre n¨®s. Os seus debates, a s¨²a evoluci¨®n. O feminismo ¨¦ un dos sinais m¨¢is claros, probabelmente o m¨¢is claro, da modernidade dunha sociedade ou, mellor, do grao de democracia interna. Mar¨ªa Xos¨¦ Queiz¨¢n ¨¦ unha figura das nosas letras desde hai d¨¦cadas, tam¨¦n ¨¦ unha figura intelectual e seguramente non ¨¦ valorado adecuadamente o que nos ten que dicir.

Non nos debe interesar o balance do feminismo nestas d¨¦cadas que leva renacido entre n¨®s? E non ser¨¢ que seguimos a minusvalorar o pensamento das mulleres, das feministas?